Aktualności

24 września 2018

Zbrodnia w Piaśnicy. Badania Barbary Bojarskiej

W pierwszych miesiącach okupacji Niemcy zamordowali w Lasach Piaśnickich k. Wejherowa od kilku do kilkunastu tysięcy osób. Piaśnica, poza obozem Stutthof, była największym miejscem zbrodni ludobójstwa […]
15 lutego 2018

Zbiory kartograficzne. Część 1

Zbiory kartograficzne Archiwum II Wojny Światowej Instytutu Zachodniego obejmują kilkadziesiąt planów i map. Są to dokumenty wydane przez różne instytucje niemieckie w okresie II wojny światowej. […]
12 stycznia 2018

Wysiedlenia ludności polskiej na Zamojszczyźnie

W nocy z 27 na 28 listopada 1942 r. Niemcy rozpoczęli na Zamojszczyźnie brutalną akcję wysiedlania ludności polskiej. Do sierpnia 1943 r. spacyfikowano ok. 300 polskich […]
12 stycznia 2018

Album żołnierza niemieckiego

Przechowywany w zbiorach Instytutu Zachodniego album nieznanego żołnierza Wehrmachtu zawiera 76 podpisanych czarno-białych fotografii. Zbiór rozpoczyna się zdjęciami z 18 sierpnia 1939 r., a ostatnie fotografie […]
12 stycznia 2018

Zdjęcia Alfreda Mensebacha

W wydanej w 1946 r. przez Instytut Zachodni książce pt. „Zbrodnia Niemiecka w Warszawie” zamieszczono w aneksie wybór 23 fotografii, pochodzących ze zbioru zdjęć Alfreda Mensebacha. […]
2 stycznia 2018

Powstańcze relacje w zbiorach Instytutu Zachodniego

Znajdujący się w Archiwum Instytutu Zachodniego zbiór wstrząsających relacji świadków Powstania Warszawskiego ma wyjątkową historię. Są to materiały z prowadzonej w podwarszawskich miejscowościach konspiracyjnej akcji, której […]
2 stycznia 2018

Wykaz imion dla polskich dzieci

Pierwszego listopada 1941 r. namiestnik Rzeszy w Kraju Warty Arthur Greiser opublikował rozporządzenie o obowiązku nadawania dzieciom polskim imion wyłącznie na podstawie przygotowanego wykazu. Wykaz ten […]
19 grudnia 2017

Generalny Plan Wschodni

Dokładnie 75 lat temu na biurko Heinricha Himmlera, szefa SS i policji niemieckiej oraz głównego twórcy polityki osadniczej III Rzeszy, trafił dokument zatytułowany „Prawne, gospodarcze i […]
19 grudnia 2017

Główny Urząd Powierniczy Wschód i grabież mienia polskiego

Główny Urząd Powierniczy Wschód (Haupttreuhandstelle, HTO) był najważniejszą instytucją niemiecką, która przeprowadzała grabież mienia obywateli polskich w latach okupacji niemieckiej. Powstał on 19 października 1939 r. […]
19 grudnia 2017

Tajne fotografie Marii Golusińskiej

Grupa ponad 30 mężczyzn w towarzystwie uzbrojonych policjantów idzie w nieznanym kierunku. Wszyscy mężczyźni są ciepło ubrani, mają na sobie płaszcze oraz są obładowani bagażami. Kolumna […]
19 grudnia 2017

Lista wynagrodzeń katów niemieckich

W listopadzie 1946 r. strażnik więzienny Józef Michalewicz odnalazł na podwórzu Sądu Grodzkiego przy ul. Młyńskiej w Poznaniu mocno podniszczone luźne kartki. Okazało się, że były […]
11 grudnia 2017

Relacja o ukrywaniu dziecka żydowskiego w polskiej rodzinie

W Archiwum II Wojny Światowej pod sygnaturą I. Z. Dok. II – 464 znajduje się dokument opatrzony krótką adnotacją: „Przechowywanie dziecka żydowskiego w polskiej rodzinie – […]
10 grudnia 2017

Niemieckie afisze propagandowe

We wrześniu 1944 r. okręgowy urząd do spraw narodowościowych (Gauamt für Volkstumsfragen) zlecił druk dwujęzycznych polsko–niemieckich afiszy propagandowych, których adresatami byli Polacy w Kraju Warty. Seria […]
10 grudnia 2017

Rolf-Heinz Höppner i Herbert Strickner – protokół z przesłuchania zbrodniarzy nazistowskich

Sporządzony 9 grudnia 1948 r. przez Karola Mariana Pospieszalskiego protokół jest jednym z pierwszych tego rodzaju dokumentów, które zostały włączone do działu III Archiwum II Wojny […]
10 grudnia 2017

Nalot bombowy na Wieluń 1 września 1939 r.

We wczesnych godzinach porannych 1 września 1939 r. lotnictwo niemieckie przeprowadziło atak bombowy na Wieluń – 15-tysięczne polskie miasto, położone niespełna 30 km od granicy z […]
9 grudnia 2017

Akcja „Iskra-Dog” i książka „Zbrodnia niemiecka w Warszawie 1944 r.”

Instytut Zachodni wznawia publikację, od której pierwszego i jedynego dotąd wydania mija siedemdziesiąt lat. Ta bodajże najbardziej niezwykła książka spośród wszystkich, jakie w swych ponad siedemdziesięcioletnich […]
2 grudnia 2017

Proces Arthura Greisera przed Najwyższym Trybunałem Narodowym

Proces Arthura Greisera, byłego gauleitera i namiestnika Rzeszy w Kraju Warty, był pierwszym z siedmiu procesów odbywających się przed Najwyższym Trybunałem Narodowym. Najwyższy Trybunał Narodowy powołany […]
2 czerwca 2016

Heinz von Heydebrand. Przyczynek do charakterystyki losów niemieckiego właściciela ziemskiego

W Archiwum II Wojny Światowej Instytutu Zachodniego pod sygnaturą I.Z. Dok. I – 833 zgromadzono dokumentację związaną z Heinzem von Heydebrandem, ostatnim właścicielem majątku Osieczna pod […]
7 kwietnia 2016

Niemiecka dokumentacja fotograficzna zbrodni katyńskiej

W nocy z 12 na 13 kwietnia 1943 r. rozgłośnie niemieckie poinformowały o odnalezieniu w Katyniu na Smoleńszczyźnie masowych grobów polskich oficerów, zamordowanych przez NKWD. Począwszy […]
31 marca 2016

Alianckie naloty na Poznań

W okresie okupacji niemieckiej Poznań był celem trzech nalotów lotnictwa alianckiego. Pierwszy z nich nastąpił w nocy z 8 na 9 maja 1941 roku. Drugi miał […]