Browsing Category

Książki

Parkomanie_1
Historia Niemiec, Książki,

Parkomanie. Die Gartenlandschaften des Fürsten P(...)

  • Redakcja:  Agnieszka  Lulińska
  • Wydawca:  Prestel,  München – London – New York  2016
  • ISBN:  978-3-79135529-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  319, [1]

Książę Hermann Ludwig von Pückler-Muskau (1785-1871) to jeden z wielkich niemieckich projektantów krajobrazu. Jego szczególną pasją, którą dzielił z żoną Lucie, była sztuka ogrodowa. Pückler – zwany Zielonym Księciem – przekształcił swoje parki w Bad Muskau i Branitz oraz majątek królewski w Babelsbergu w cudowne ogrody, które fascynują do dziś.

W książce Parkomanie połączono pogłębioną wiedzę i atrakcyjne ilustracje, przedstawiając żywą narrację na temat życia i twórczości Pücklera. Zestawienie historycznych grafik i fotografii z aktualnymi zdjęciami lotniczymi pozwala na nowe spojrzenie na trzy wspaniałe parki krajobrazowe, dzieła Zielonego Księcia: poczdamski Babelsberg, Branitz w Cottbus oraz położony na pograniczu polsko-niemieckim Muskau – Park Mużakowski.

Kardynał_Wyszyński_1
Historia Polski, Książki,

Kardynał Stefan Wyszyński 1901-1981

  • Autorzy:  Rafał Łatka, Beata Mackiewicz, ks. Dominik Zamiatała
  • Wydawcy: Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Prymasowski Stefana Wyszyńskiego, Warszawa 2019
  • ISBN:  978-83-8098-382-3;  978-83-88202-64-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  558

Kolejny z albumów biograficznych wydany przez Instytut Pamięci Narodowej (tym razem we współpracy z Instytutem Prymasowskim Stefana Wyszyńskiego), przedstawia postać ważną dla dziejów Polski najnowszej. Autorzy w szkicu biograficznym ukazali życie i działalność kardynała Stefana Wyszyńskiego, w porządku chronologicznym od dzieciństwa po ostatnie dni. Druga część publikacji ilustruje biografię Stefana Wyszyńskiego fotografiami przedstawionymi w ujęciu problemowym. Układ ten pozwolił autorom na podkreślenie wieloaspektowości działań Prymasa Tysiąclecia.

Materiał źródłowy i ikonograficzny wykorzystany w albumie pochodzi głównie ze zbiorów Archiwum Instytutu Prymasowskiego. Uzupełniają go wypowiedzi kardynała Stefana Wyszyńskiego zaczerpnięte z jego Dzieł zebranych oraz teksty dotąd niepublikowane.

               Niezmiernie doniosłą rzeczą jest, abyśmy dźwigając własny krzyż
               – krzyż godności człowieka – pamiętali o tym, że każdy z ludzi
               nosi w sobie godność i odpowiedzialność za drugiego człowieka.
               We wszystkich sporach społecznych i politycznych, które są toczone,
               nie wolno o tym zapomnieć.
                                                                         (Stefan Wyszyński)

Deutsche Schreibschrift_1
Książki, Niemcoznawstwo, Zasoby archiwalne,

Dawne pismo niemieckie. Podręcznik do nauki pisma(...)

  • Autor:  Harald Süß
  • Tłumaczenie:  Joanna Drejer
  • Wydawca:  Fundacja Dobro Kultury, Słubice 2019
  • ISBN:  978-83-947075-4-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  84

Dla osób pragnących zgłębić tajniki dawnej kaligrafii niemieckiej została wydana polska wersja podręcznika do nauki pisma neogotyckiego „Deutsche Schreibschrift” autorstwa Haralda Süßa, w tłumaczeniu Joanny Drejer. Publikacja zatytułowana Dawne pismo niemieckie. Podręcznik do nauki pisma neogotyckiego zawiera tablice z wzorami pisma od XVIII wieku do 1. połowy XX wieku, a także liczne przykłady dawnych dokumentów niemieckich wraz z ich transkrypcją na alfabet łaciński. Książce towarzyszy wydana przez Joannę Drejer oraz Izabellę Parowicz Kurrenta. Zeszyt ćwiczeń do nauki pisma neogotyckiego. Autorki zeszytu proponują, aby naukę czytania poprzedzić nauką pisania, co pozwoli na samodzielne poznawanie budowy i kształtów poszczególnych liter. Służą temu zaproponowane ćwiczenia oraz liczne przykłady dokumentów ze zbiorów Archiwum Państwowego w Poznaniu.

Obie prace mogą być szczególnie przydatne dla osób zainteresowanych kwerendami w archiwach posiadających bogaty zasób z okresu XIX oraz początków XX wieku, nie tylko z terenów dawnego zaboru pruskiego. Nieznajomość dawnego niemieckiego pisma odręcznego jest bowiem poważną barierą dla badaczy, uniemożliwiającą prawidłowe odczytywanie części zasobów archiwów w zachodniej i północnej Polsce, a także w niemieckojęzycznej części Europy.

Niecenzurowane
Historia Polski, Książki,

Niecenzurowane. Z dziejów drugiego obiegu wydawni(...)

  • Autor:  Cecylia Kuta
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej, Kraków 2019
  • ISBN:  978-83-8098-580-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  799, [1] s., [56] s. tablic

Literatura drugiego obiegu, łamiąca monopol informacyjny komunistów w PRL, odgrywała ważną rolę w walce o zachowanie tożsamości narodowej Polaków. W latach 1976-1990 niezależne oficyny wydawnicze upowszechniały wiedzę o przemilczanych wydarzeniach z dziejów Polski, a także udostępniały zakazane przez cenzurę dzieła światowej klasyki oraz literaturę emigracyjną.

Cecylia Kuta w książce Niecenzurowane zajęła się historią drugiego obiegu wydawniczego w Krakowie, który do 1990 roku był jednym z ważniejszych ośrodków niezależnego edytorstwa. Opierając się m.in. na szerokiej kwerendzie archiwalnej, dokonanej głównie w archiwach poszczególnych oddziałów Instytutu Pamięci Narodowej, autorka zestawiła najważniejsze dane dotyczące publikowanych poza cenzurą pism i książek, podziemnych oficyn wydawniczych oraz stosowanych technik druku i kolportażu. W publikacji znalazły się także informacje na temat zwalczania drugiego obiegu w Krakowie przez aparat represji PRL. Pracę uzupełniają unikatowe fotografie pochodzące ze zbiorów IPN.

Stanisław_Taczak
Historia Polski, Historia powszechna, Książki,

Generał Stanisław Taczak 1874-1960 / Bogusław P(...)

  • Autorzy:  Bogusław Polak,  Michał Polak
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej, Poznań – Warszawa 2019
  • ISBN:  978-83-8098-606-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  350

Album  Generał Stanisław Taczak 1874-1960  przybliża postać pierwszego dowódcy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Autorzy publikacji w rozdziale biograficznym ukazali całe życie urodzonego w wielkopolskim Mieszkowie Stanisława Taczaka: jego edukację i drogę do armii, udział w Powstaniu i wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920, służbę wojskową do 1930 roku, losy podczas II wojny światowej, działalność społeczną oraz wysiłki podejmowane na rzecz zachowania pamięci o Powstaniu Wielkopolskim.

Książka ukazuje także bliskich generała i ich losy oraz przedstawia różne starania o upamiętnienie Stanisława Taczaka, w tym sprowadzenie jego prochów do Poznania w 1988 roku. Część albumowa zawiera wiele niepublikowanych dotąd zdjęć i dokumentów pochodzących ze zbiorów rodzinnych, ponadto zgromadzonych przez muzea, archiwa oraz prywatnych kolekcjonerów.

Fear Management
Historia Polski, Książki,

Fear Management. Foreign threats in the post-war P(...)

  • Autor:   Bruno Kamiński
  • Wydawca:  Peter Lang,  Berlin 2019
  • ISBN:  978-3-631-76341-4
  • Seria: Geschichte, Erinnerung, Politik,  Bd. 25
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  385

Publikacja Fear Management. Foreign threats in the post-war Polish propaganda. The influence and the reception of the communist media (1944-1956) przedstawia problem propagandowego zarządzania strachem w Polsce do 1956 roku. Komunistyczne media manipulowały informacją, odnosząc się tak do rzeczywistych, jak i sztucznie stymulowanych zagrożeń. Przedstawiano społeczeństwu mających zagrażać Polsce wrogów zewnętrznych, którymi miały być przede wszystkim Niemcy i USA. Retoryka ta wykorzystywana była przez propagandę do legitymizowania władzy powojennego rządu oraz do dyskredytowania dążeń do nawiązywania przez Polskę sojuszy z USA i państwami zachodnimi.

Bruno Kamiński porusza również kwestię społecznej reakcji na próby manipulacji opinią publiczną za pomocą strachu, analizując zmiany nastrojów społecznych wobec ówczesnych kampanii medialnych. Analiza ta pozwala na wyciągnięcie szerszych wniosków odnośnie do efektywności komunikacji między władzami a społeczeństwem w bloku socjalistycznym, a także prowadzi autora do konkluzji, że ​​lęk przed nacjonalizmem i wrogością etniczną rozwinął się w jeden z filarów legitymizujących system komunistyczny.

źródło: Abstrakt; Wstęp

Porządek_Warszawa
Historia Polski, Książki,

Porządek publiczny i bezpieczeństwo w okupacyjne(...)

  • Redakcja:  Robert Spałek
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2018
  • ISBN:  978-83-8098-430-1
  • Seria:  „Warszawa Nie?pokonana”, t. XVII
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  507, [1]

Instytucje i organizacje działające podczas II wojny światowej w ramach Polskiego Państwa Podziemnego podjęły się ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa ludności Warszawy. Elity państwa konspiracyjnego walczyły o przywracanie mieszkańcom stolicy minimum bezpieczeństwa, nawet jeśli walka ta była ograniczona, często nieskuteczna, a po części iluzoryczna. Instytucje państwa podziemnego zwalczały szpiegostwo, kolaborację i zdradę, ale też przestępczość pospolitą i bandytyzm oraz szmalcownictwo.

Książka Porządek publiczny i bezpieczeństwo w okupacyjnej Warszawie powstała jako plon konferencji naukowej zorganizowanej w 2015 roku przez warszawski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Większość wygłoszonych wówczas referatów została obecnie opublikowana w wersji rozszerzonej. Autorzy poszczególnych tekstów omówili wybrane fragmenty aktywności poszczególnych instytucji i organizacji Polskiego Państwa Podziemnego, poczynając od konspiracyjnego sądownictwa, poprzez działania policyjne (Państwowy Korpus Bezpieczeństwa, a także współpraca z funkcjonariuszami policji granatowej), aż po działalność Kierownictwa Dywersji Armii Krajowej (Kedywu), batalionu „Miotła” oraz grupy ekspropriacyjno-likwidacyjnej Andrzeja Popławskiego „Andrzeja Sudeczki”. Zwrócono również uwagę na przestępczość pospolitą żołnierzy AK oraz próby jej zwalczania.

W publikacji znalazły się przyczynki, syntezy oraz studia problemów, podsumowujące dotychczasowe badania, niejednokrotnie łączące je z nowatorskimi ustaleniami i nieznanymi szczegółami. Tom zawiera również teksty o cechach pionierskich, wytyczające nowe kierunki badań. Książka przekazuje interesująco przedstawioną wiedzę dotyczącą wybranego przez autorów zakresu tematyki, skierowaną nie tylko do badaczy, ale również do nauczycieli, studentów, dziennikarzy oraz miłośników historii.

źródło: wstęp do publikacji

Utwory powstańcze
Historia Polski, Książki,

Utwory powstańcze / Roman Tadeusz Wilkanowicz

  • Autor:  Wilkanowicz, Roman Tadeusz (1886-1933)
  • Wybór, opracowanie i wstęp:  Kiec, Izolda
  • Wydawca:  Instytut Kultury Popularnej, Poznań 2018
  • ISBN:  978-83-945698-9-1
  • Seria:  Wielkopolskie mikrohistorie, t. 5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  533

Tobie Polsko, ta kropla krwi wrzącej,
Tobie Polsko, tych naszych serc bicie,
Tobie każdy cień myśli gorącej,
Tobie wszystko, na śmierć i na życie!

Powyższe słowa często są przywoływane przy okazji obchodów kolejnych rocznic wybuchu Powstania Wielkopolskiego 1918-1919, jednak ich autor, Roman Tadeusz Wilkanowicz (1886-1933), pozostaje wciąż postacią mało znaną. Co więcej niejednokrotnie jest mylony z własnym synem, również Romanem Tadeuszem (1909-1944), który był grafikiem i uczestnikiem konspiracji okupacyjnej w Warszawie.

Przywrócenia pamięci Romana T. Wilkanowicza – powstańca wielkopolskiego, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920, korespondenta wojennego, a zarazem poety, satyryka i dziennikarza – podjęła się Izolda Kiec, która w książce Utwory powstańcze zebrała jego rozproszone teksty. Obok wierszy oraz wspomnień i refleksji z okresu Powstania Wielkopolskiego w publikacji znalazły się również inne utwory patriotyczne, w tym elegie oraz teksty inspirowane postaciami wielkich Polaków. Zebrane utwory poprzedza obszerny rozdział wstępny autorstwa Izoldy Kiec, zatytułowany Bard wielkopolskiej wolności. Wykorzystując liczne odnalezione dokumenty oraz źródła drukowane, autorka wstępu zgłębia kontekst historyczny opublikowanych utworów, aby przywołać zapomniane fragmenty bogatej biografii Romana T. Wilkanowicza.

Książka wydana w serii Wielkopolskie mikrohistorie, okraszona na okładce satyrycznym wizerunkiem Wilkanowicza, przypomina o twórcy, który przedstawiając swoje racje w niepokorny, emocjonalny sposób, dążył do utworzenia wolnej, niepodległej i sprawiedliwej dla wszystkich Polski.

Pamięć środowiskowa
Historia Polski, Książki,

Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników(...)

  • Autor:   Małgorzata Praczyk
  • Wydawca:  Wydawnictwo Instytutu Historii UAM, Poznań 2018
  • ISBN:  978-83-65663-86-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  403

W ostatnich miesiącach II wojny światowej i w pierwszych powojennych latach przez Ziemie Odzyskane przetaczały się masy ludzi, zwierząt oraz rzeczy. Dynamicznie zmieniało się też środowisko przyrodnicze tych obszarów. Małgorzata Praczyk, autorka publikacji Pamięć środowiskowa we wspomnieniach osadników poddała analizie obraz przyrody utrwalony w pamiętnikach przesiedleńców z tego okresu, aby zbadać relacje zachodzące między osadnikami a poszczególnymi elementami środowiska przyrodniczego.

Pamięć ludzi o środowisku dotyczyła przyrody na kolejnych etapach wędrówki osadników: od pozostawionej w dawnym miejscu zamieszkania, poprzez obserwowaną w drodze, po zastaną i zasiedlaną w nowym miejscu. Książka ukazuje pozytywny wpływ środowiska na aktywność ludzi, którzy znaleźli się w tamtej rzeczywistości historycznej. Poszczególne elementy środowiska naturalnego – zwierzęta, miejsca – pomagały osadnikom oswajać się z nową sytuacją, w przeciwieństwie do utrudniającego zadomowienie się zastanego obcego dziedzictwa kulturowego.

Autorka w swoich badaniach dokonała analizy tekstów kilkuset pamiętników powstałych w ciągu półwiecza 1948-1998. Korzystała przy tym m.in. z licznych wspomnień osadników Ziem Odzyskanych spisanych na konkurs ogłoszony przez Instytut Zachodni w 1956 roku. Książkę ilustrują unikatowe zdjęcia pochodzące w większości ze zbiorów Instytutu Zachodniego.

Gdynia
Historia Polski, Książki,

Projekt edukacyjny „Miasto Gdynia w okresie II w(...)

  • Opracowanie:    Wydział Współpracy  i  Analiz  Samorządowych  Urzędu Miasta Gdyni
  • Kierownik projektu:   Ryszard Toczek
  • Wydawca:  Urząd Miasta Gdyni, Gdynia 2019
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  T. 1: 764 ; T. 2: 853

Urząd Miasta Gdyni od 2007 roku prowadzi projekt badawczy: „Miasto Gdynia w okresie II wojny światowej”, którego celem jest ustalenie możliwie pełnej informacji o historii miasta podczas II wojny światowej. W ramach projektu kompletowana jest wiedza o losach mieszkańców Gdyni w tym tragicznym okresie: o nalotach, masowych wysiedleniach, mordach, a także osadzaniu w obozach pracy przymusowej, gettach oraz obozach koncentracyjnych. Pracownicy Wydziału Współpracy i Analiz Samorządowych UM Gdyni pod kierunkiem Ryszarda Toczka opracowują listy ofiar wśród żołnierzy oraz ludności cywilnej, w tym przedstawicieli inteligencji rozstrzelanych w Lasach Piaśnickich. Urząd Miasta pozyskał też skany niemieckiego publikatora urzędowego z Gdyni Amtsblatt des Stadtkommissars Gotenhafen z lat 1939-1945. Przygotowano opracowania dotyczące poszczególnych zagadnień. Uzupełniają je wspomnienia znanych Gdynian oraz Księga adresowa Gdyni 1937-1938.

Materiały zebrane przez autorów projektu były sukcesywnie publikowane w Internecie pod adresem www.2wojna.gdynia.pl . W roku 2019 większość z nich została wydana drukiem jako Projekt edukacyjny „Miasto Gdynia w okresie II wojny światowej”.  Dwa tomy składające się z 24 zeszytów (w tym jeden zeszyt wieloczęściowy) zawierają wiele stron materiałów źródłowych, m.in. wyżej wymieniony Amtsblatt. Zgromadzone dokumenty są doskonałym źródłem nie tylko dla historyków, ale także dają szeroki dostęp do wiedzy dla mieszkańców miasta i innych osób zainteresowanych historią II wojny światowej, co podkreśla dodane w tytule sformułowanie „projekt edukacyjny”.

Nowsze
Starsze