Browsing Category

Książki

Migawki
Historia Polski, Książki,

Migawki z okupowanej Warszawy : 1939

  • Redakcja:  Robert  Spałek
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa  2021
  • Seria:  „Migawki z okupowanej Warszawy”,  t. 1
  • ISBN:  978-83-8229-137-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  318 s., [32] s. tablic

Książka Migawki z okupowanej Warszawy : 1939  jest pierwszym z siedmiu tomów serii omawiającej sytuację stolicy w latach okupacji hitlerowskiej.  Publikację otwiera tekst Droga do Września 39 ukazujący Polskę u schyłku lat trzydziestych XX wieku.

Autorzy kolejnych kilkunastu rozdziałów poruszają tematy związane z różnymi aspektami życia społecznego i politycznego w Warszawie w pierwszym roku II wojny światowej: od obrony miasta, przez działalność różnych ugrupowań i organizacji oraz przypomnienie postaci ważnych dla dziejów stolicy, po obraz Warszawy we Wrześniu 1939 w polskim filmie fabularnym.

Centrum_peryferia
Historia Niemiec, Historia Polski, Książki,

Centrum – peryferia – naród. Uwarunkowani(...)

  • Autor:  Aleksandra  Kmak-Pamirska
  • Wydawca:  Wydawnictwa Uniwersytetu  Warszawskiego,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-235-4327-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  391

Dolne Łużyce to region postrzegany jako peryferyjny w Niemczech, Podlasie – w Polsce. Te dwa obszary przywołuje w swojej publikacji Aleksandra Kmak-Pamirska, badając tworzenie wizerunku regionów peryferyjnych przez ośrodek centralny. Według autorki wpływ na obraz peryferii w oczach centrum mają uwarunkowania kulturowe, społeczne i polityczne, religijne i językowe, oświatowe i socjalne, a także komunikacyjne, przemysłowe i modernizacyjne.

Na podstawie zebranego bogatego materiału badawczego dotyczącego XIX i początków XX wieku A. Kmak-Pamirska stawia tezę, że wizerunek regionów peryferyjnych tworzony w regionach centralnych nabierał cech narodowych, a proces ten był nakierowany na stworzenie spójnego, jednolitego obrazu państwa w dyskursie ogólnokrajowym, zarówno w przypadku Podlasia, jak i Dolnych Łużyc.

Polityka rynku pracy
Historia Niemiec, Książki,

Polityka rynku pracy w Społecznej Gospodarce Rynk(...)

  • Autorzy:  Michał  Moszyński,  Zenon  Wiśniewski
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Naukowe  Uniwersytetu  Mikołaja  Kopernika,  Toruń  2020
  • ISBN:  978-83-231-4415-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  268

Po II wojnie światowej Niemcy Zachodnie, odchodząc od dużej ingerencji państwa w życie gospodarcze, zwróciły się ku rozwiązaniom liberalnym. Celem wprowadzanej wówczas Społecznej Gospodarki Rynkowej było odtworzenie konkurencyjnych struktur rynku i odrodzenie klasy średniej wspierane przez demokratyzację struktur politycznych, stabilizację cen i utrzymywanie równowagi gospodarczej, przy jednoczesnej ochronie socjalnej najuboższych.

Michał Moszyński i Zenon Wiśniewski w swojej publikacji analizują zmiany polityki rynku pracy w niemieckiej koncepcji Społecznej Gospodarki Rynkowej – ideologicznego rozwinięcia ordoliberalizmu. Autorzy ukazują niemiecki model SGR na tle innych rodzajów kapitalizmu, jego ewolucję i znaczenie w procesie transformacji gospodarki wschodnioniemieckiej po 1990 roku, przejście od koncepcji aktywnej do aktywizującej oraz uzyskane efekty w postaci gospodarczych sukcesów Niemiec w 2. połowie XX i na początku XXI wieku.

Kolpingsarbeit
Historia Niemiec, Książki,

Kolpingsarbeit in der SBZ und DDR 1945-1990

  • Autor:  Petra  Heinicker
  • Wydawca:  Brill,  Ferdinand Schöningh,  Paderborn  2020
  • Seria:  „Veröffentlichungen der Kommission für Zeitgeschichte”,  Reihe B, „Forschungen”, Band 139
  • ISBN:  978-3-506-70286-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  XIV, 390

W połowie XIX wieku katolicki ksiądz Adolph Kolping, wikary w katedrze w Kolonii, założył Koloński Związek Katolickich Czeladników, który stał się zalążkiem działającej do dziś w wielu krajach organizacji Dzieło Kolpinga (Kolpingwerk).

Autorka książki Kolpingsarbeit in der SBZ und DDR 1945-1990  porusza kwestię działalności stowarzyszenia po II wojnie światowej w Niemczech Wschodnich, szukając odpowiedzi na pytanie, jak możliwe było istnienie katolickiej organizacji społecznej w radzieckiej strefie okupacyjnej, a później w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Petra  Heinicker bada, jak warunki istnienia w socjalistycznej dyktaturze wpłynęły na program tamtejszych struktur Dzieła Kolpinga, ich zakres działania oraz utrzymywanie więzi z Kościołem powszechnym.

Szreniawa
Historia Polski, Książki,

Streng verboten. Wielkopolska wieś w latach 1939-(...)

  • Autorzy:  Małgorzata  Pietrzak,  Mariusz  Niestrawski
  • Wydawca:  Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego,  Szreniawa  2020
  • ISBN:  978-83-64119-67-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  193, [1]

Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie w 2020 roku przygotowało wystawę czasową poświęconą dziejom wsi i rolnictwa wielkopolskiego w latach okupacji niemieckiej 1939–1945. Ekspozycja – dostępna obecnie w wersji cyfrowej na stronie Muzeum – ukazuje zmiany zachodzące na całym obszarze Kraju Warty (Reichsgau Wartheland). Dla nazistów Kraj Warty miał być spichlerzem Rzeszy, krainą niemieckich chłopów, społeczności jednolitej rasowo, duchowo i politycznie. Na polskich mieszkańców wsi spadły: terror, represyjne prawo, egzekucje, zsyłki do obozów koncentracyjnych, praca przymusowa, trudne warunki egzystencji i związane z tym choroby, wysiedlenia i przesiedlenia, a przede wszystkim pozbawienie wszelkiej własności nieruchomej i ruchomej.

Liczne fotografie z ekspozycji, w tym również pochodzące ze zbiorów Instytutu Zachodniego, zamieszczono na 140 stronach katalogu wystawy Streng verboten. Wielkopolska wieś w latach 1939-1945. Udostępniony w książce spis eksponatów zebranych na wystawie zawiera wiele nieznanych obiektów ze zbiorów muzealnych, archiwalnych oraz prywatnych. Część tekstowa  autorstwa Małgorzaty Pietrzak i Mariusza Niestrawskiego podsumowuje losy ludności wiejskiej pod rządami nazistów. Publikacja, w zamierzeniu katalog wystawy czasowej, dzięki bogactwu zamieszczonych materiałów stała się obszernym albumem ukazującym dzieje wsi w Kraju Warty podczas II wojny światowej.

Mały Oświęcim
Historia Polski, Książki,

Mały Oświęcim. Dziecięcy obóz w Łodzi

  • Autorzy:  Jolanta  Sowińska-Gogacz,  Błażej  Torański
  • Wydawca:  Prószyński Media sp.z o.o.,  Warszawa  2020
  • ISBN:  978-83-8169-337-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  312 s., 24 s. tablic kolorowych

Od grudnia 1942 r. do stycznia 1945 r. w Łodzi funkcjonował obóz koncentracyjny dla polskich dzieci utworzony przez niemieckiego okupanta – Polen-Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt. W ciągu ponad 2 lat przez obóz ukryty na obszarze łódzkiego getta przeszła nieznana liczba polskich dzieci w wieku od niespełna roku do 16 lat.

Dwoje autorów książki Mały Oświęcim  połączyło wyniki swoich badań. Jolanta Sowińska-Gogacz przeprowadziła ponad 20 rozmów z ostatnimi żyjącymi więźniami ocalałymi z obozu. Błażej Torański przeanalizował kilka tysięcy stron akt procesu wachmanki Genowefy Pohl vel Eugenii Pol. Dzięki ich wspólnej pracy przywrócona została pamięć o istnieniu łódzkiego obozu na Przemysłowej.

Mutter sprechen
Aktualności, Książki,

Mütter sprechen – Erziehung mit Herkunftssprach(...)

  • Autor:  Hanna  Pułaczewska  unter  Mitarbeit  von  Rupert  Hochholzer
  • Wydawca:  Verlag  Dr.  Kovač,  Hamburg  2018
  • Seria:  „Philologia : Sprachwissenschaftliche Forschungsergebnisse”,  Bd. 231
  • ISBN:  978-3-8300-9965-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  273

Kwestia osób dorastających w rodzinach dwujęzycznych była już przedstawiana w różnych opracowaniach z dziedziny socjolingwistyki, psycholingwistyki i psychologii wychowawczej. Autorzy tych prac zwykle kładli nacisk na sytuację wielojęzycznego dziecka i jego umiejętności językowe, nie zajmując się problemami wychowania dwujęzycznego z perspektywy rodziców.

Hanna Pułaczewska przedstawia wyniki badań nad przekazywaniem języka polskiego w rodzinach z perspektywy matek polskojęzycznych. Badanie opiera się na serii wywiadów z matkami, które uczyły swoje dzieci języka polskiego. Chociaż autorka skupia się na sytuacji Polaków w Ratyzbonie, wyciągnięte wnioski mogą służyć jako punkt wyjścia do bardziej ogólnych koncepcji przekazywania języków pochodzenia w rodzinie.

Książka Mütter sprechen  jest niemiecką wersją publikacji Wychowanie do języka polskiego w Niemczech na przykładzie Ratyzbony. Dwujęzyczność dzieci z perspektywy rodziców (Wydawnictwo Primum Verbum, Łódź 2017).

Wańkowska_Tamte lata
Historia Polski, Książki,

Tamte lata, tamci ludzie = Diese Jahre, diese Leut(...)

  • Autor:  Joanna  Wańkowska-Sobiesiak
  • Tłumaczenie:  André  Schmeier
  • Wydawca:  Olsztyńskie  Stowarzyszenie  Mniejszości  Niemieckiej,  Olsztyn  2019
  • ISBN:  978-63-922509-8-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  280

Joanna Wańkowska-Sobiesiak, autorka kilkunastu publikacji dotyczących historii Warmii i Mazur, tym razem przybliża dzieje dwóch szkół utworzonych po II wojnie światowej: Mazurskiego Uniwersytetu Ludowego w Rudziskach Pasymskich oraz Warmińskiego Uniwersytetu Ludowego w Jurkowym Młynie. Szkoły te miały przygotowywać młodych mieszkańców dawnych Prus Wschodnich do życia w polskiej rzeczywistości.

Pisarka rozpoczyna od przytoczenia udokumentowanych faktów związanych z kilkuletnią działalnością obu uniwersytetów ludowych, jednak najważniejszą częścią dwujęzycznej polsko-niemieckiej książki Tamte lata, tamci ludzie = Diese Jahre, diese Leute są rozmowy z ostatnimi żyjącymi świadkami powojennej historii. Dziesięcioro rozmówców opowiada autorce o swoich doświadczeniach związanych z MUL i WUL. W publikacji zawarto też dodatek Zapomniane słowa, słownik mazurskich słów, zwrotów i powiedzonek spisanych wiele lat temu przez Käte Zieziulewicz, Mazurkę z Mikołajek – świadectwo zanikającego na naszych oczach dawnego świata Mazurów.

Finnland 1944
Historia powszechna, Książki,

Finnland 1944. Zwischen Hitlers Deutschland und St(...)

  • Autor:  Henrik  Meinander
  • Wydawca:  Scoventa,  Bad Vilbel  2019
  • ISBN:  978-3-942073-49-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  413, [1]

Podczas II wojny światowej Finlandia znajdowała się w szczególnie trudnym położeniu. Państwo graniczące od wschodu z ZSRR, będące obiektem ataku Armii Czerwonej, nie miało możliwości dokonywania dobrych wyborów.

Henrik Meinander w swojej książce podąża chronologicznie za przebiegiem wydarzeń w Finlandii w 1944 roku. Fiński historyk przedstawia fakty z wybranego roku wojny, ukazując je z różnej perspektywy historiograficznej. Autor omawia udział Finów w walkach z ZSRR, a później z Niemcami, nie zapomina też o ludności cywilnej. Opisując trudne życie codzienne w kraju będącym w stanie wojny, Meinander naświetla m.in. kwestię ewakuacji ponad 35 tysięcy fińskich dzieci do Szwecji i problemy, z jakimi musiały się zmierzyć.

Represje
Historia Polski, Książki,

Represje za pomoc Żydom na okupowanych ziemiach p(...)

  • Redakcja:  Martyna  Grądzka-Rejak,  Aleksandra  Namysło
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa  2019
  • ISBN:  978-83-8098-667-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  463, [1]

Celem publikacji  Represje za pomoc Żydom  było ustalenie nazwisk obywateli polskich, nieobjętych ustawodawstwem norymberskim, represjonowanych przez Niemców za pomoc udzielaną Żydom podczas II wojny światowej. Tom piewszy zawiera 333 zweryfikowane noty dotyczące 654 osób, opisujące przyczyny, okoliczności i przebieg zdarzeń związanych z zapewnieniem pomocy ludności żydowskiej oraz konsekwencje, jakie spotkały pomagających ze strony organów władzy wojskowej i cywilnej III Rzeszy, włącznie z karą śmierci. Autorzy starali się poznać motywacje osób zaangażowanych w pomoc Żydom oraz okoliczności ujawnienia faktu jej udzielenia, aby zrekonstruować zjawisko zależności „pomoc – represja”.

W książce wykorzystano liczne dokumenty administracji niemieckiej, sądów i aparatu terroru, prasę niemiecką, świadectwa Żydów spisane podczas wojny, a także prasę i materiały wytworzone przez konspirację polską i żydowską. Redaktorki publikacji zapowiadają wydanie kolejnych tomów pracy, w miarę weryfikacji danych ze zgromadzonej kartoteki represjonowanych liczącej ponad 6 tys. nazwisk.