Browsing Category

Historia powszechna

Vaterlandszeichner
Historia powszechna, Problematyka europejska,

Vaterlandszeichner. Geografen und Grenzen im Zwisc(...)

  • Autor:  Maciej Górny
  • Wydawca:  Fibre, Osnabrück 2019
  • Seria:  „ Einzelveröffentlichungen des Deutschen Historischen Instituts Warschau”, Bd. 39
  • ISBN:  978-3-944870-68-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  304

Po zakończeniu I wojny światowej propagowano poglądy o istnieniu terytoriów narodowych, do których należy dostosować granice państwowe. Podczas negocjacji pokojowych w Paryżu w 1919 roku koncepcja ta inspirowała wiele delegacji do prowadzenia sporów na tle etnicznym. Opierano się przy tym na danych spisowych, które zostały przedstawione w postaci map etnograficznych, przygotowanych przez geografów pełniących rolę ekspertów.

Książka  Vaterlandszeichner  jest niemieckim tłumaczeniem publikacji Kreślarze ojczyzn. Geografowie i granice międzywojennej Europy (Warszawa 2017). Autor bada strategie komunikacyjne i argumentacyjne geografów z Europy Środkowo-Wschodniej od początku XX wieku do lat trzydziestych. Maciej Górny analizuje teksty i mapy wybranych polskich, czeskich, serbskich, ukraińskich, węgierskich, rumuńskich i niemieckich geografów, przedstawiając ich twórczość, debaty oraz stosowane przez nich argumentacje.

Lasocki_Polacy w obozach
Historia Polski, Historia powszechna,

Polacy w austriackich obozach barakowych dla uchod(...)

  • Autor:  Zygmunt Lasocki  (1867-1948)
  • Opracowanie naukowe:  Andrzej Aksamitowski,  Henryk Walczak
  • Wydawca:  Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego,  Szczecin 2019
  • ISBN:  978-83-7972-268-6
  • Liczba stron:  460

Problem internowania tysięcy Polaków oraz przedstawicieli innych narodów w obozach na terytorium Austrii w latach 1914-1918 jest rzadko poruszany w polskiej literaturze historycznej. Zygmunt Lasocki, autor książki  Polacy w austriackich obozach barakowych dla uchodźców i internowanych,  jako poseł do parlamentu austriackiego podejmował w okresie I wojny światowej liczne starania o uwolnienie ludzi przetrzymywanych w obozach w okrutnych warunkach. W 1929 roku Lasocki opublikował swoje wspomnienia z lat 1914-1918, w których zamieścił zebrany przez siebie materiał źródłowy na temat Polaków, Rusinów i Żydów nieludzko traktowanych w ramach „opieki rządowej” w Austrii i na Węgrzech.

Obecna edycja  wspomnień Zygmunta Lasockiego przygotowana przez historyków z Uniwersytetu Szczecińskiego została wzbogacona o wiadomości zawarte w Tekach Lasockiego, przechowywanych w Bibliotece PAN i PAU w Krakowie, a także o liczne załączniki i przypisy poszerzające kontekst informacji i przemyśleń zawartych w tekście wspomnień.

Emigracja polityczna
Historia Polski, Historia powszechna,

Z dziejów polskiej emigracji politycznej po 1939 (...)

  • Redaktor:  Patryk  Pleskot
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Warszawa  2019
  • ISBN:  978-83-8098-623-7
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  461, [1]

Zbiór tekstów dotyczących polskiej emigracji od wybuchu II wojny światowej do epoki „Solidarności”. Publikacja nie stanowi monografii postawionego zagadnienia, ale odzwierciedla rozmaite zainteresowania naukowe autorów. W artykułach pojawiają się zarówno portrety zbiorowe, jak i indywidualne polskich emigrantów.

Autorzy tekstów omawiają m.in. działalność różnych polskich organizacji powstałych poza granicami kraju po 1939 roku. Część książki poświęcono zagadnieniom kulturalnym, a także niektórym mniej znanym działaczom emigracyjnym. Całość wieńczy rozdział traktujący o polityce rządu Margaret Thatcher wobec polskich emigrantów w okresie stanu wojennego.

Raport_Ekthesi_1
Aktualności, Historia powszechna,

Ekthesī tīs Diakommatikīs Koinovouleutikīs Epi(...)

  • Wydawca:  Voulī tōn Ellīnōn (Parlament Greków), Athīna (Ateny) 2016
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  [358]
  • Forma:  wydruk komputerowy

Sprawa uzyskania reparacji wojennych od Niemiec po II wojnie światowej powraca w różnych krajach, m.in. w Grecji. W parlamencie greckim powstał raport na ten temat, przygotowany przez Wielostronny Komitet Parlamentarny.

Oprócz samego tekstu stworzonego przez greckich parlamentarzystów publikacja zawiera wiele załączonych dokumentów w języku greckim oraz angielskim.

Do raportu wydawca dołączył także wydrukowany skan książki o niemieckiej okupacji w Grecji, której treść jest zapisana równolegle w językach greckim i niemieckim: Ī maurī vivlos tīs katochīs = Schwarzbuch der Besatzung, Athīna = Athen 2012 (ISBN załączonej książki: 978-960-89102-1-8).

Konsulat RP Londyn
Historia Polski, Historia powszechna,

Działalność Konsulatu Generalnego Rzeczypospoli(...)

  • Autor:  Dagmara Grajczak
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej,  Lublin – Warszawa  2019
  • ISBN:  978-83-8098-647-3
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  247

Dwudziestolecie międzywojenne było czasem spokojnym dla Konsulatu Generalnego RP w Londynie. Zmienił to wybuch II wojny światowej, który przyniósł znaczne poszerzenie wachlarza obowiązków. Podczas wojny, zwłaszcza w latach 1941-1945, Wielka Brytania i Londyn były dla Polaków miejscem szczególnym. Przebywało tam nie tylko wielu obywateli polskich, ale także przedstawiciele władz, w tym premier, wódz naczelny i minister spraw zagranicznych. Mimo obecności władz polskich w Londynie sprawami obywateli polskich, zgodnie z regulacjami prawa międzynarodowego, zajmowała się służba konsularna.

Opieka nad tysiącami polskich uchodźców, organizacja oświaty, pobór do wojska na terenie Wielkiej Brytanii, koordynacja prac i nadzór nad konsulatami honorowymi to tylko niektóre z zadań pełnionych przez pracowników polskiego urzędu. Kwestie te omawia szczegółowo Dagmara Grajczak w publikacji będącej poprawioną wersją rozprawy doktorskiej. Autorka analizuje zasadnicze obszary aktywności konsulatu podczas II wojny światowej zestawione w układzie problemowym. Tekst uzupełniają aneksy przedstawiające m.in. obsady personalne Konsulatu Generalnego RP w Londynie w poszczególnych latach oraz biogramy konsulów generalnych odpowiedzialnych za działanie tej placówki.

Germanisierung1
Historia Polski, Historia powszechna,

Germanisierung im besetzten Ostoberschlesien währ(...)

  • Redaktor:  Hans-Werner Retterath
  • Wydawca:  Waxmann, Münster – New York 2018
  • Seria:  Schriftenreihe des Instituts für Volkskunde der Deutschen des östlichen Europa,  Bd. 20
  • ISBN:  978-3-8309-3828-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron: 307

Publikacja Germanisierung im besetzten Ostoberschlesien während des Zweiten Weltkriegs powstała jako pokłosie konferencji z jesieni 2014 r. Niemieccy uczeni we współpracy z polskimi badaczami zajęli się sytuacją we wschodniej części Górnego Śląska podczas II wojny światowej. Po ogólnym omówieniu kwestii przesiedleń, autorzy tekstów analizują germanizację na płaszczyźnie biopolityki, kontroli ludności, nakładania sankcji oraz zarządzania tożsamością. Skupiają się również na tematyce polskiej prasy podziemnej, miejscach pobytu wypędzonych Polaków, a także kulturze pamięci o przesiedlonych.

Szczególnym odnotowanym w książce przykładem jest Aktion Saybusch – wysiedlenie kilkunastu tysięcy Polaków z Żywiecczyzny do Generalnej Guberni, dokonane przez hitlerowców jesienią 1940 roku, a następnie zasiedlenie Żywca i okolic przez niemieckie rodziny sprowadzone głównie z Galicji Wschodniej i północnej Bukowiny.

Gen_Roman_Szymański
Historia Polski, Historia powszechna,

Generał Roman Szymański. Żołnierz Pierwszej K(...)

  • Autor:  Jerzy Kirszak
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2019
  • ISBN:  978-83-8098-599-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  535, [1] s., CCLXIV s. tablic

Generał brygady Roman Władysław Szymański (1895–1974) w dziejach Wojska Polskiego był jedynym oficerem, który nie tylko przeszedł na froncie przez wszystkie szczeble dowodzenia: od dowódcy drużyny, plutonu i kompanii (podczas I wojny światowej w Legionach Polskich), batalionu (w wojnie z bolszewicką Rosją w 1920 r.), pułku (w kampanii polskiej 1939 r.), po brygadę i zgrupowanie odpowiadające sile dywizji piechoty (w kampanii włoskiej 1944 r.), lecz także pełnił odpowiedzialne funkcje w sztabach i szkolnictwie wojskowym różnych szczebli, czego zwieńczeniem było stanowisko komendanta Wyższej Szkoły Wojennej w Wielkiej Brytanii w latach 1944–1946. Wiele lat po wojnie został na emigracji szefem Sztabu Głównego i zastępcą Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych (choć bez wojska) oraz kanclerzem kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari w Londynie. Mimo to postać gen. Romana Szymańskiego znana była dotąd nielicznej grupie historyków.

Książka jest biografią pretekstową, w której autor, prowadząc Czytelnika przez meandry życia bohatera i jego rodziny, chciał ukazać historię walki Polaków o wolną ojczyznę w ciągu niemal siedmiu dekad XX wieku. Publikacja zawiera kilkaset fotografii, skanów dokumentów i zdjęć artefaktów ilustrujących koleje losu jej bohatera, a także przedstawiających towarzyszy broni Szymańskiego oraz osoby, z którymi zetknął się podczas swojego życia.

źródło: materiały wydawcy

Stanisław_Taczak
Historia Polski, Historia powszechna, Książki,

Generał Stanisław Taczak 1874-1960 / Bogusław P(...)

  • Autorzy:  Bogusław Polak,  Michał Polak
  • Wydawca:  Instytut Pamięci Narodowej, Poznań – Warszawa 2019
  • ISBN:  978-83-8098-606-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  350

Album  Generał Stanisław Taczak 1874-1960  przybliża postać pierwszego dowódcy Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Autorzy publikacji w rozdziale biograficznym ukazali całe życie urodzonego w wielkopolskim Mieszkowie Stanisława Taczaka: jego edukację i drogę do armii, udział w Powstaniu i wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920, służbę wojskową do 1930 roku, losy podczas II wojny światowej, działalność społeczną oraz wysiłki podejmowane na rzecz zachowania pamięci o Powstaniu Wielkopolskim.

Książka ukazuje także bliskich generała i ich losy oraz przedstawia różne starania o upamiętnienie Stanisława Taczaka, w tym sprowadzenie jego prochów do Poznania w 1988 roku. Część albumowa zawiera wiele niepublikowanych dotąd zdjęć i dokumentów pochodzących ze zbiorów rodzinnych, ponadto zgromadzonych przez muzea, archiwa oraz prywatnych kolekcjonerów.

Paderewski
Historia Polski, Historia powszechna,

Paderewski / Aleksander Laskowski, Sylwia Wachow(...)

  • Autorzy:  Aleksander Laskowski, Sylwia Wachowska
  • Wydawca:  Dom Spotkań z Historią, Warszawa 2018
  • Tłumacz:  Julia Kozakiewicz
  • ISBN:  978-83-66068-02-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  43, [1]

Jednym z wydarzeń obchodów stulecia niepodległości w 2018 roku była przygotowana przez Dom Spotkań z Historią w Warszawie wystawa poświęcona współtwórcy niepodległej Polski – Ignacemu Janowi Paderewskiemu. Ekspozycji towarzyszył drukowany katalog zatytułowany Paderewski.

W publikacji zgromadzono pochodzący z wielu źródeł, bogaty materiał ikonograficzny, dotyczący wielkiego artysty, a zarazem polityka i orędownika niepodległości Polski. Poszczególne zagadnienia oraz fragmenty biografii Paderewskiego i jego najbliższych przedstawiono w krótkich tekstach, zamieszczonych w językach polskim i angielskim. Książka, której przeznaczeniem było towarzyszenie wystawie, stała się samodzielnym albumem, w ciekawy sposób przybliżającym postać wielkiego Polaka.

Wersal
Historia powszechna, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Wersal 1919. Nowa kultura bezpieczeństwa dla Pols(...)

  • Autor:   Grzegorz Kucharczyk
  • Wydawca:  Instytut Zachodni, Poznań 2019
  • ISBN:  978-83-61736-92-9
  • Seria:  Studia Europejskie, nr 21
  • Liczba stron:  209
  • Oprawa:  miękka
  • Format:   14,5 x 20,5 cm

Wielka Wojna, jak do 1939 roku nazywano pierwszą wojnę światową, była konfliktem, który pod względem zasięgu geograficznego, wysiłku militarnego oraz oddziaływania na społeczeństwa i gospodarkę zaangażowanych w nią państw, a przede wszystkim wielomilionową liczbę ofiar przekroczył wszelkie ówczesne wyobrażenia. Oczekiwano zatem, że toczący się w Paryżu od stycznia do czerwca 1919 roku proces pokojowy przyniesie rozstrzygnięcia, które na trwale położą kres dalszym wojnom.

Prezentowana monografia przynosi nowatorskie spojrzenie na kształtowanie się powojennego ładu światowego. Jest to spojrzenie wielostronne – od wilsonowskiego projektu nowej Europy poczynając, poprzez stanowisko wobec niego Brytyjczyków i Niemców, ale też strony japońskiej, aż po bolszewickie wizje środowiska międzynarodowego czy propozycje pokojowe Benedykta XV. Na tym tle wieloaspektowo przedstawione zostały wysiłki zmierzające do odrodzenia się państwa polskiego.

Niezwykle inspirujące są te fragmenty książki, które przedstawiają międzynarodowe reakcje na podpisanie traktatu wersalskiego oraz dalekosiężne skutki wejścia w życie jego postanowień. To w nich autor upatruje genezy narodzin faszyzmu i negatywnych następstw dla stosunków polsko-niemieckich.