Browsing Category

Historia Niemiec

Gauleiter
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Gauleiter Prus Wschodnich. Erich Koch – biog(...)

  • Autor:  Ralf  Meindl
  • Tłumaczenie:  Joanna  Black-Meindl
  • Wydawcy:  Instytut Zachodni,  Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego,  Poznań, Olsztyn  2022
  • Seria:  „Przekłady Instytutu Zachodniego”,  nr 4
  • ISBN:  978-83-66412-30-9 ; 978-83-960760-9-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  419

Postać osławionego gauleitera Prus Wschodnich Ericha Kocha (1896-1986), zbrodniarza wojennego skazanego w Polsce na karę śmierci (wyrok nie został wykonany), jednego z najważniejszych nazistowskich przywódców, do dziś wzbudza duże zainteresowanie. W czasie II wojny światowej podległe mu terytoria rozciągały się od Morza Bałtyckiego do Morza Czarnego. Zarządzał nimi stosując politykę eksterminacji i masowego terroru, która pochłonęła miliony ofiar.

Naukowa biografia tego nazistowskiego prominenta przybliża osobę i przede wszystkim karierę Kocha w strukturach nazistowskiej Rzeszy. Na podstawie gruntownych badań archiwalnych autor w swej rozprawie doktorskiej, będącej podstawą tej książki, po raz pierwszy w historiografii ukazał w tak pełny sposób rolę Ericha Kocha, jego działalność, a także zaangażowanie w zbrodnie wojenne. Biografia Kocha jest jednocześnie historią NSDAP, rządów Hitlera, ważnym fragmentem historii Prus Wschodnich oraz polityki okupacyjnej w Polsce i Ukrainie.

Die Freiheit
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Die Freiheit ist mir lieber als mein Leben. Herman(...)

  • Autor:  Karin  König
  • Wydawca:  Lukas Verlag,  Berlin  2020 (2., durchgesehene Auflage)
  • ISBN:  978-3-86732-353-6
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  200

Gdy w październiku 1950 roku w Niemieckiej Republice Demokratycznej miały odbyć się pierwsze wybory do Izby Ludowej (Volkskammer), przeciw niedemokratycznej formule wyborów zaprotestował Hermann Flade, uczeń liceum z Rudaw. Osiemnastolatek własnoręcznie wydrukował i rozlepił ulotki potępiające oszustwa wyborcze. Flade został aresztowany i w pokazowym procesie skazany na śmierć. Po międzynarodowych protestach karę zamieniono na długoletnie ciężkie więzienie.

Zwolniony po 10 latach, Hermann Flade zbiegł do Republiki Federalnej Niemiec. W 1963 roku opublikował pamiętnik z pobytu we wschodnioniemieckim więzieniu: Deutsche gegen Deutsche – Erlebnisbericht aus dem sowjetzonalen Zuchthaus. Flade zmarł w 1980 roku w Bonn.

Karin König ukazuje postać młodego opozycjonisty, dla którego wolność była ważniejsza od życia i który do końca pozostał zaciekłym przeciwnikiem reżimu SED.

Berliner Mauer
Aktualności, Historia Niemiec, Historia powszechna,

Die Berliner Mauer in der Welt

  • Redakcja:  Anna Kaminsky,  Lena  Ens,  Moritz  Reininghaus
  • Wydawca:  Berlin  Story  Verlag,  Berlin  2021  (3. aktualisierte und erweiterte Auflage)
  • ISBN:  978-3-95723-184-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  343

Po upadku muru berlińskiego liczne jego fragmenty rozproszyły się po całym świecie, upamiętniając czasy zimnej wojny. Album Die Berliner Mauer in der Welt  lokalizuje 170 miejsc w ponad 50 krajach, w których znalazło się ponad 280 segmentów muru.

Niektóre fragmenty trafiły do Polski. Autorzy albumu odnaleźli je w Warszawie i Gdańsku, w Krzyżowej na Dolnym Śląsku, w okolicach Terespola, a także w Sosnówce w powiecie oleśnickim, gdzie dr Ludwik Wasecki, pracujący niegdyś w Berlinie Zachodnim, zgromadził  i wystawił kilkadziesiąt segmentów muru berlińskiego.

Obsesja porządku
Historia Niemiec, Historia Polski,

Obsesja porządku. Niemieccy architekci planują w(...)

  • Autor:  Niels  Gutschow
  • Redakcja  naukowa:  Aleksandra  Paradowska,  Annika  Wienert
  • Tłumaczenie:  Małgorzata  Słabicka-Turpeinen
  • Wydawca:  Wydawnictwa  Uniwersytetu  Warszawskiego,  Warszawa  2021
  • ISBN:  978-83-235-5255-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  410

Ślady II wojny światowej są do dziś widoczne w przestrzeni polskich miast nie tylko jako pozostałości walk lub wyburzeń, ale również jako efekt niemieckiego planowania przestrzennego. Niemieccy architekci, urbaniści i projektanci wnętrz podczas okupacji proponowali wprowadzenie określonego ładu, który miał przyczynić się do całkowitej germanizacji terenów opanowanych przez III Rzeszę.

Niels Gutschow pokazuje działalność niemieckich planistów i ich obsesję porządku (Ordnungswahn), poddając analizie moralne aspekty ich pracy oraz aktywne zaangażowanie w politykę okupacyjną. Autor przedstawia losy wybranych specjalistów podczas wojny, a także po jej zakończeniu, kiedy wielu z nich otrzymało prominentne stanowiska przy odbudowie niemieckich miast.

Na uboczu
Historia Niemiec, Historia Polski,

Na uboczu. Lamsdorf w czasie powstań śląskich i(...)

  • Autor:  Piotr  Stanek
  • Wydawca:  Centralne  Muzeum  Jeńców  Wojennych,  Instytut  Śląski,  Opole  2021
  • ISBN:  978-83-61801-42-9;  978-83-7126-405-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  62, [1]

Na uboczu  ukazuje mało znany okres funkcjonowania zespołu poligonowego w Łambinowicach (Lamsdorf). Obszar ten, pierwotnie przeznaczony na bazę treningową śląskich pułków armii pruskiej i cesarskiej, później stał się obozem dla jeńców wojennych z wojen XIX i XX wieku.

W latach 1919-1921 obóz w Łambinowicach pełnił też rolę miejsca odosobnienia dla działaczy śląskich, a także dla cywilów, którzy po podziale Górnego Śląska musieli zdecydować, po której stronie nowej granicy chcą mieszkać.

Hrabina MD
Historia Niemiec, Historia Polski, Prasa niemiecka,

Życie dla innych Niemiec. Hrabina Marion Dönhoff(...)

  • Autor:  Gunter  Hofmann
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Nauka  i  Innowacje,  Poznań  2021
  • Seria:  „Studia  Brandtiana.  Translationes”,  vol. 7
  • ISBN:  978-83-65988-56-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  465, [1] s., [16] s. tablic

Pochodząca z arystokratycznej rodziny z Prus Wschodnich hrabina Marion Dönhoff  po II wojnie światowej zamieszkała w Hamburgu. Tam przez wiele lat współtworzyła pismo „Die Zeit”. Biografię polityczną hrabiny spisał Gunter Hofmann, który współpracował z nią na łamach pisma.

Dziennikarz „Die Zeit” sięga do lat sprzed 1945 r., jednak główną treścią jego książki są czasy powojenne. Marion Dönhoff jako wybitna publicystka o dużym autorytecie utrzymywała kontakty z politykami i intelektualistami w Niemczech i nie tylko. Postać niemieckiej hrabiny dążącej do przybliżania się Polaków i Niemców ukazana została przez Guntera Hofmanna na tle historii Republiki Federalnej Niemiec, a także dziejów hamburskiego tygodnika i jego ewolucji ideologicznej.

Obóz Soldau
Historia Niemiec, Historia Polski,

Wielofunkcyjny niemiecki obóz Soldau 1939-1945. P(...)

  • Autor:  Radosław  Wiśniewski
  • Wydawcy:  Muzeum  Pogranicza,  Działdowo; Instytut  Północny  im. W. Kętrzyńskiego,  Olsztyn,  2021
  • ISBN:  978-83-958423-3-7 ; 978-83-954536-3-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  352

W zajętym w 1939 roku Działdowie hitlerowski okupant utworzył „Wielofunkcyjny niemiecki obóz Soldau”, działający do początku 1945 roku. Miejsce to zostało zdobyte przez Armię Czerwoną, a następnie zmienione w Nakazowo Rozdzielczy Obóz NKWD (styczeń – październik 1945 roku).

Radosław Wiśniewski z Muzeum Pogranicza w Działdowie, opierając się na badaniach źródłowych oraz wynikach prac ekshumacyjnych, przybliża dzieje tego mało znanego niemieckiego nazistowskiego obozu. Autor ukazuje specyfikę tego miejsca, wielofunkcyjny charakter oraz warunki w nim panujące, przedstawia również dalsze funkcjonowanie obozu pod rządami NKWD.

100 Orte
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

100 Orte der DDR-Geschichte

  • Autorzy:  Martin  Kaule,  Stefan  Wolle
  • Wydawca:  Christoph  Links  Verlag,  Berlin  2018
  • ISBN:  978-3-96289-000-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  222

Martin Kaule i Stefan Wolle wybrali 100 lokalizacji z 20 obszarów tematycznych, aby ukazać, jak wyglądała wypełniona symbolami ideologii codzienność w Niemieckiej Republice Demokratycznej.

Autorzy książki zamieszczają liczne zdjęcia archiwalne i współczesne ośrodków władzy państwowej i partyjnej, budynków należących do organizacji oraz wojska, obiektów Stasi, zakładów przemysłowych i rolniczych spółdzielni produkcyjnych, a także szkół, osiedli mieszkaniowych, muzeów, obiektów sportowych i rekreacyjnych. Wiele z tych miejsc zmieniło swoje przeznaczenie w ciągu ostatnich 30 lat, ale w niektórych nadal pozostały elementy nawiązujące do czasów sprzed 1990 roku.

Parallelwelten
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Parallelwelten Ost-West. Fotografien aus Berlin 19(...)

  • Autor  fotografii:  Klaus  Mehner  (1941-2016)
  • Redakcja:  Peter  Wensierski
  • Wydawca:  Jaron  Verlag,  Berlin  2021
  • ISBN:  978-3-89773-888-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  111, [1]

W 2022 roku Muzeum Pankow w Berlinie prezentuje wystawę fotografii autorstwa Klausa Mehnera. Pracujący dla Spiegla berliński fotograf przez wiele lat uwieczniał dwa światy – Berlin Wschodni i Berlin Zachodni.

Album  Parallelwelten Ost-West  zawiera ponad 100 zdjęć wybranych spośród prezentowanych w Muzeum. Publikacja będąca katalogiem wystawy ukazuje niemiecki Wschód i Zachód – dwie równoległe rzeczywistości, odrębne, a jednak podobne.

Die Achse
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Die Achse. Berlin-Rom-Tokio 1919-1946

  • Autor:  Daniel  Hedinger
  • Wydawca:  C.H. Beck,  München  2021
  • ISBN:  978-3-406-74153-1
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  543

Na początku lat czterdziestych XX wieku sojusz między Niemcami, Włochami i Japonią zdominował dużą część świata. Współpraca państw Osi, której kulminacja nastąpiła podczas II wojny światowej, opierała się na podobieństwach ideologicznych i wspólnych światopoglądach.

Daniel Hedinger przedstawia historię sojuszu trzech reżimów. Niemiecki historyk, opierając się na badaniach archiwalnych, ukazuje powiązania łączące państwa Osi – wspólne marzenia o faszystowskim porządku świata.