Browsing Category

Historia Niemiec

Kaput_polska
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Kaput. Koniec niemieckiego cudu gospodarczego

  • Autor:  Wolfgang  Münchau
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Prześwity,  Warszawa  2025
  • ISBN:  978-83-8175-700-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  237, [1]

Do niedawna Republika Federalna Niemiec postrzegana była jako wzór sukcesu gospodarczego i politycznego. Uważano, że napędzana eksportem niemiecka gospodarka zapewnia pomyślność i dobrobyt. Zmiany geopolityczne ostatnich lat pokazały jednak, że wieloletnie uzależnienie od taniego rosyjskiego gazu i niemożność dotrzymania kroku firmom motoryzacyjnym z USA i Chin doprowadziły do końca niemieckiego cudu gospodarczego.

Wolfgang Münchau dowodzi, że słabości niemieckiej gospodarki narastały od dekad. Dziennikarz i analityk gospodarczy wskazuje, że neomerkantylistyczna polityka państwa napędzana bliskimi relacjami między elitami przemysłowymi, finansowymi i politycznymi sprawiła, że Niemcy pozostały w tyle i nie były w stanie dostosować się do cyfrowej rzeczywistości XXI wieku.

Sonderzug
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo, Problematyka europejska,

Sonderzug nach Moskau. Geschichte der deutschen Ru(...)

  • Autor:  Bastian  Matteo  Scianna
  • Wydawca:  Verlag C.H. Beck,  München  2024
  • ISBN:  978-3-406-82210-0
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  719

Agresja Rosji na Ukrainę zniweczyła podstawowe założenia stosunków RFN z Rosją, które wcześniej Niemcy uważali za niepodważalne. Sądzono, że utrzymywanie relacji gospodarczych doprowadzi do odprężenia politycznego i demokracji wewnątrzrosyjskiej. Zdaniem niemieckiego historyka koncepcja ta okazała się błędem.

Bastian Matteo Scianna dotarł do niedostępnych dotąd zbiorów archiwalnych, w tym do akt Urzędu Kanclerskiego z czasów Helmuta Kohla, co pozwoliło na przedstawienie w książce Sonderzug nach Moskau rzetelnej analizy stosunków niemiecko-rosyjskich na tle innych wydarzeń europejskich.

Deals mit
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo, Stosunki międzynarodowe,

Deals mit Diktaturen. Eine andere Geschichte der B(...)

  • Autor:  Frank Bösch
  • Wydawca:  Verlag  C.H. Beck,  München  2024
  • ISBN:  978-3-406-81339-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  622

Relacje z dyktatorami zawsze stanowiły wyzwanie dla niemieckiej demokracji. Wraz z kolejnymi rządami ewoluowały kontakty z autokracjami Ameryki Południowej, Azji Wschodniej i bloku wschodniego. Stopniowo, w wyniku protestów społecznych, większego znaczenia nabierały wartości i podążające za nimi sankcje.

Opierając się na badaniach archiwalnych Frank Bösch pokazuje, jak ścierały się rozmaite interesy polityczne, a jakie kwestie omawiano w kuluarach. Zdaniem niemieckiego historyka dominującym wzorcem kształtującym historię Republiki Federalnej Niemiec pozostawał pragmatyzm zorientowany na gospodarkę.

Pieśń uczyła
Historia Niemiec, Historia Polski,

Pieśń uczyła nas wierności dla Polski.  Dziej(...)

  • Opracowanie autorskie  i  redakcyjne:  Jan  Papiór
  • Wydawca:  Wydawnictwo  „Rys”,  Poznań  2024
  • ISBN:  978-83-67287-98-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  319

Seria publikacji o Westfalakach przybliża problematykę migracji Polaków za chlebem do Westfalii i Nadrenii na zachodzie Niemiec. Emigracja Westfalaków była z zamierzenia czasowa. Chcieli tylko zarobić nieco grosza i wrócić w rodzinne strony. Tymczasem przebywając na obczyźnie tworzyli polskie środowisko kulturowe, pielęgnując mowę i wiarę ojców również poprzez aktywność chóralistyczną.

Przybyli do Nadrenii i Westfalii polscy robotnicy z wykształceniem zaledwie elementarnym nie byli przygotowani do pracy kulturowej w organizacjach społecznych. Starali się jednak zachować łączność między sobą, gromadząc się m. in. w kołach śpiewu i na zjazdach śpiewackich. Autorzy książki wykorzystali polonijne materiały prasowe i publikacje, by ukazać zaangażowanie Westfalaków w kultywowanie polskich pieśni narodowych, ludowych i religijnych w obcym środowisku.

8 dni maja
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Osiem dni maja. Ostateczny upadek III Rzeszy

  • Autor:  Volker Ullrich
  • Wydawca:  Wydawnictwo  HI:STORY,  Kraków  2024
  • ISBN:  978-83-8135-376-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  382, [2]

Volker Ullrich opisuje osiem dni pomiędzy śmiercią Adolfa Hitlera w ostatnim dniu kwietnia i bezwarunkową kapitulacją Niemiec podpisaną 7/8 maja 1945 roku. Niemiecki historyk i dziennikarz  przypomina, że samobójstwo führera nie zakończyło ani nazizmu, ani II wojny światowej w Europie. Przeciwnie – pierwsze dni maja poprzedzające kapitulację III Rzeszy obfitowały w wiele traumatycznych wydarzeń.

Iluzje wszechwładzy
Historia Niemiec, Historia Polski,

Iluzje wszechwładzy. Architektura i codzienność(...)

  • Redakcja:  Aleksandra  Paradowska
  • Wydawca:  Centrum  Kultury  Zamek,  Poznań  2025
  • ISBN:  978-83-974649-0-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  252, [4]

Na przełomie 2024 i 2025 roku Centrum Kultury Zamek w Poznaniu prezentowało wystawę Iluzje wszechwładzy. Architektura i codzienność pod okupacją niemiecką. Miejsce ekspozycji było nieprzypadkowe, gdyż dawny zamek cesarski podczas II wojny światowej był siedzibą gauleitera Arthura Greisera.

Dwujęzyczny polsko-niemiecki katalog wystawy przybliża zamysł jej twórców, aby ukazać historię Warthegau (Kraju Warty) z perspektywy przestrzeni miejskiej, wnętrz i krajobrazu, a zbrodnie hitlerowskie przedstawić w relacji do codziennego życia społeczeństwa okupacyjnego.

Shifting
Aktualności, Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Shifting paradigms in contemporary German politics(...)

  • Redakcja:  Eric  Langenbacher
  • Wydawca:  Berghahn  Books,  New York, Oxford 2024
  • ISBN:  978-1-80539-545-4
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  xiii, [1], 440

W ciągu ostatnich kilku lat Niemcy przeszły więcej zmian politycznych, niż doświadczyły wcześniej przez dziesięciolecia. Jesienią 2021 roku SPD nieoczekiwanie wspięło się na pierwsze miejsce w wyborach do Bundestagu, stając na czele koalicji. Teksty zebrane w publikacji Shifting paradigms in contemporary German politics and policy badają obecny stan niemieckiej polityki i prognozują kierunki zmian w polityce wewnętrznej Republiki Federalnej Niemiec.

Verstorende Orte
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Ver/störende Orte. Zum Umgang mit NS-kontaminiert(...)

  • Redakcja:  Ingrid  Böhler,  Karin  Harrasser,  Dirk  Rupnow,  Monika  Sommer,  Hilde  Strobl
  • Wydawca:  Mandelbaum  Verlag,  Wien,  Berlin  2024
  • ISBN:  978-3-99136-019-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  259

80 lat po zakończeniu rządów nazistów w Austrii i Niemczech nadal nie ma jasnego stanowiska w sprawie postępowania z budynkami z nazistowską przeszłością. Konieczność zachowania dowodów i ich dokumentowania powinna mieć dalsze konsekwencje w postaci upamiętniania, ostrzegania oraz działalności edukacyjnej. Sprawę komplikuje fakt, że od 1945 roku budynki obciążone nazistowską polityką były użytkowane przez różne podmioty, co też jest częścią historii recepcji i refleksji.

Historycy, architekci i artyści zebrani na konferencji w Innsbrucku zastanawiali się, jak sobie poradzić z tym uciążliwym dziedzictwem. Wystąpienia ekspertów opublikowano w książce Ver/störende Orte.

Mensebach
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Nazista – architekt – fotograf. Fotografie z k(...)

  • Redakcja  merytoryczna:  Artur  Michalak,  Bogumił  Rudawski
  • Wydawcy:  Instytut  Zachodni,  Muzeum  Okręgowe  w  Lesznie,  Poznań,  Leszno  2024
  • Seria:  „Documenta  Occupationis”,  XIX
  • ISBN:  978-83-66412-81-1; 978-83-61701-51-4
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  137, [2]

Alfred Mensebach, który jako członek Technische Nothilfe we wrześniu 1944 roku brał udział w burzeniu Warszawy, fotografował na bieżąco niszczycielską działalność swojego oddziału. Fotografie ze stolicy stały się ważną częścią archiwum gromadzonego w biurze architektonicznym Mensebacha w okupowanym Lesznie. W skład prywatnego archiwum Mensebacha wchodziły też zdjęcia jego projektów architektonicznych oraz różnych nazistowskich uroczystości w Kraju Warty.

Artur Michalak z Muzeum Okręgowego w Lesznie i Bogumił Rudawski z Instytutu Zachodniego usystematyzowali fotograficzną spuściznę Mensebacha, dokonując wyboru ponad 100 ilustracji do opublikowanego tomu. Ponadto we wprowadzeniu do książki autorzy opisali losy nazistowskiego architekta tworzącego dokumentację fotograficzną swojej działalności.

Zeiten ohne Wende
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Zeiten ohne Wende. Anatomie eines Scheiterns. Ein (...)

  • Autor:  Christian  Schweppe
  • Wydawca:  Verlag  C.H. Beck,  München  2024
  • ISBN:  978-3-406-82177-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  351

Po deklaracji kanclerza Olafa Scholza w sprawie punktu zwrotnego w polityce bezpieczeństwa Niemiec Christian Schweppe przyjrzał się realizacji zapowiadanych zmian. Przez ponad dwa lata dziennikarz podróżował po Republice Federalnej Niemiec i obserwował, co faktycznie dzieje się z obiecanym zwrotem sytuacji. W opublikowanym przez siebie raporcie Schweppe ukazuje mechanizmy działania i blokady w niemieckiej polityce bezpieczeństwa.