Author

Kolaboracja
Historia Polski, Historia powszechna,

Brzydkie słowo na “k”. Rzecz o kolabo(...)

  • Autor:  Piotr M. Majewski
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Krytyki  Politycznej,  Warszawa  2024
  • Seria:  „Seria  Historyczna – Wydawnictwo  Krytyki  Politycznej”,  50
  • ISBN:  978-83-67805-47-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  344, [4]

Piotr M. Majewski przygląda się zjawisku kolaboracji. Omawiając jego specyficzne cechy, formy i uwarunkowania, autor pokazuje, jak kontekst historyczny wpływa na ocenę konkretnych przypadków współpracy z wrogiem. Swoje dociekania Majewski ilustruje przykładami z historii Polski i Europy.

Deutschland der Extreme
Aktualności, Niemcoznawstwo,

Deutschland der Extreme. Wie Thüringen die Demokr(...)

  • Autor:  Martin  Debes
  • Wydawca:  Christoph  Links  Verlag,  Berlin  2024
  • ISBN:  978-3-96289-213-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  278

Martin Debes analizuje sytuację polityczną w Turyngii, w której dochodzą do głosu skrajne nurty polityczne. Pochodzący z Turyngii dziennikarz obawia się, że przejęcie władzy w kraju związkowym przez skrajną prawicę stanowi zagrożenie dla demokracji w całej Republice Federalnej Niemiec.

Ćwiek Ziemie
Aktualności, Historia Polski,

Ziemie. Historie odzyskiwania i utraty

  • Autor:  Karolina  Ćwiek-Rogalska
  • Wydawca:  Wydawnictwo  RN,  Warszawa  2024
  • ISBN:  978-83-972751-0-2
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  430, [2]

Karolina Ćwiek-Rogalska przedstawia powojenne dzieje Ziem Zachodnich i Północnych na tle wydarzeń politycznych i ówczesnej propagandy oraz analizuje kwestie budowy pamięci, mitów i ich dekonstrukcji. Używając terminów obszary post-przesiedleniowe oraz poniemieckość, autorka opisuje miejsca, w których doszło do zmian demograficznych.

W książce Ziemie. Historie odzyskiwania i utraty wykorzystane zostały nie tylko dokumenty i pamiętniki, ale również relacje ustne, co pozwoliło oddać głos zarówno dawnym mieszkańcom, jak i nowym osadnikom, w tym wysiedlonym ze wschodu, a także żołnierzom szturmującym Wał Pomorski oraz urzędnikom reprezentującym nowe władze.

Verstorende Orte
Historia Niemiec, Historia powszechna,

Ver/störende Orte. Zum Umgang mit NS-kontaminiert(...)

  • Redakcja:  Ingrid  Böhler,  Karin  Harrasser,  Dirk  Rupnow,  Monika  Sommer,  Hilde  Strobl
  • Wydawca:  Mandelbaum  Verlag,  Wien,  Berlin  2024
  • ISBN:  978-3-99136-019-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  259

80 lat po zakończeniu rządów nazistów w Austrii i Niemczech nadal nie ma jasnego stanowiska w sprawie postępowania z budynkami z nazistowską przeszłością. Konieczność zachowania dowodów i ich dokumentowania powinna mieć dalsze konsekwencje w postaci upamiętniania, ostrzegania oraz działalności edukacyjnej. Sprawę komplikuje fakt, że od 1945 roku budynki obciążone nazistowską polityką były użytkowane przez różne podmioty, co też jest częścią historii recepcji i refleksji.

Historycy, architekci i artyści zebrani na konferencji w Innsbrucku zastanawiali się, jak sobie poradzić z tym uciążliwym dziedzictwem. Wystąpienia ekspertów opublikowano w książce Ver/störende Orte.

Mensebach
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Nazista – architekt – fotograf. Fotografie z k(...)

  • Redakcja  merytoryczna:  Artur  Michalak,  Bogumił  Rudawski
  • Wydawcy:  Instytut  Zachodni,  Muzeum  Okręgowe  w  Lesznie,  Poznań,  Leszno  2024
  • Seria:  „Documenta  Occupationis”,  XIX
  • ISBN:  978-83-66412-81-1; 978-83-61701-51-4
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  137, [2]

Alfred Mensebach, który jako członek Technische Nothilfe we wrześniu 1944 roku brał udział w burzeniu Warszawy, fotografował na bieżąco niszczycielską działalność swojego oddziału. Fotografie ze stolicy stały się ważną częścią archiwum gromadzonego w biurze architektonicznym Mensebacha w okupowanym Lesznie. W skład prywatnego archiwum Mensebacha wchodziły też zdjęcia jego projektów architektonicznych oraz różnych nazistowskich uroczystości w Kraju Warty.

Artur Michalak z Muzeum Okręgowego w Lesznie i Bogumił Rudawski z Instytutu Zachodniego usystematyzowali fotograficzną spuściznę Mensebacha, dokonując wyboru ponad 100 ilustracji do opublikowanego tomu. Ponadto we wprowadzeniu do książki autorzy opisali losy nazistowskiego architekta tworzącego dokumentację fotograficzną swojej działalności.

Polen zwischen Archangelsk
Historia Polski, Historia powszechna,

Polen zwischen Archangelsk und Magadan. Erinnerung(...)

  • Redakcja:  Małgorzata  Ruchniewicz
  • Wydawca:  Harrassowitz  Verlag,  Wiesbaden  2024
  • Seria:  „Polnische Profile – Deutsches Polen-Institut”,  Bd. 16
  • ISBN:  978-3-447-12112-5
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  V, [1], 331, [3]

W XX wieku wiele setek tysięcy Polaków było ofiarami represji sowieckich. Antologia Polen zwischen Archangelsk und Magadan prezentuje wybrane świadectwa, które dają wgląd w losy różnych grup prześladowanych: Polaków przed 1939 rokiem żyjących na terenie ZSRR, obywateli polskich, którzy dostali się w 1939 roku pod panowanie sowieckie oraz Polaków poddanych terrorowi sowieckiemu w latach 1944-1956. Publikacja przybliża życie ludności polskiej w łagrach i na zesłaniu na terenie ZSRR, a także późniejsze przesiedlenia i repatriacje do Polski.

Zeiten ohne Wende
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo,

Zeiten ohne Wende. Anatomie eines Scheiterns. Ein (...)

  • Autor:  Christian  Schweppe
  • Wydawca:  Verlag  C.H. Beck,  München  2024
  • ISBN:  978-3-406-82177-6
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  351

Po deklaracji kanclerza Olafa Scholza w sprawie punktu zwrotnego w polityce bezpieczeństwa Niemiec Christian Schweppe przyjrzał się realizacji zapowiadanych zmian. Przez ponad dwa lata dziennikarz podróżował po Republice Federalnej Niemiec i obserwował, co faktycznie dzieje się z obiecanym zwrotem sytuacji. W opublikowanym przez siebie raporcie Schweppe ukazuje mechanizmy działania i blokady w niemieckiej polityce bezpieczeństwa.

Bastion niemczyzny
Historia Niemiec, Historia Polski,

Bastion niemczyzny na nowym pograniczu. Powiat mi(...)

  • Autor:  Grzegorz  Urbanek
  • Wydawca:  Wydawnictwo  Wojewódzkiej  i  Miejskiej  Biblioteki  Publicznej im.  Zbigniewa  Herberta,  Gorzów  Wielkopolski  2024
  • ISBN:  978-83-63404-63-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  422

W wyniku postanowień traktatu wersalskiego z 1919 roku oraz prac Komisji Granicznej w 1920 roku na pograniczu polsko-niemieckim wytworzyła się nowa rzeczywistość terytorialna i polityczna. Powiat międzyrzecki, jako powiat graniczny Niemiec, otrzymał wówczas zadanie bycia bastionem niemczyzny na nowym pograniczu.

Analizując funkcjonowanie powiatu międzyrzeckiego po I wojnie światowej Grzegorz Urbanek zauważa, że Międzyrzecz stał się w tym okresie drugim po Pile ośrodkiem pamięci o wielkiej wojnie, konflikcie granicznym i utraconym niemieckim wschodzie. Materialnym świadectwem tych reminiscencji stały się liczne przedsięwzięcia komemoratywne – tablice, pomniki, kamienie pamięci i inskrypcje na dzwonach, mające nawoływać do wspomnień o zmarłych i zagrzewać społeczeństwo do walki o odzyskanie ziem utraconych przez Niemcy w wyniku I wojny światowej.

Freiheit
Historia Niemiec, Niemcoznawstwo, Stosunki międzynarodowe,

Freiheit. Erinnerungen 1954-2021

  • Autor:  Angela  Merkel,  Beate  Baumann
  • Wydawca:  Verlag  Kiepenheuer & Witsch,  Köln  2024
  • ISBN:  978-3-462-00513-4
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  736, 32 s. tablic

Była kanclerz Niemiec Angela Merkel opublikowała autobiografię, która wzbudziła wielkie zainteresowanie na świecie. Spodziewano się, że niemiecka polityk uchyli drzwi do tajemnic z czasu 16 lat jej rządów. Czy tak się stało, można sprawdzić w napisanej z Beate Baumann publikacji Freiheit. Erinnerungen 1954-2021 (polska wersja: Wolność. Wspomnienia 1954-2021, Kraków 2024).

Talar und Hakenkreuz
Historia Niemiec,

Talar und Hakenkreuz. Die Universitäten im Dritte(...)

  • Autor:  Michael  Grüttner
  • Wydawca:  Verlag  C.H. Beck,  München  2024
  • ISBN:  978-3-406-81342-9
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  704

Niemieckie uniwersytety przez długi czas ukazywały siebie jako ofiary rządów narodowych socjalistów. Stopniowo i niechętnie dopuszczały do siebie świadomość, że nie jest to cała prawda.

23 uniwersytety, które istniały w Niemczech pod koniec Republiki Weimarskiej, od 1933 roku zostały poddane masowym czystkom, skierowanym przede wszystkim przeciwko studentom i naukowcom pochodzenia żydowskiego. Odgórne przejęcie władzy odpowiadało przejęciu władzy od dołu – do partii rządzącej dołączyło również wielu profesorów.

W oparciu o wieloletnie badania źródłowe niemiecki historyk Michael Grüttner przybliża dzieje wyższych uczelni w III Rzeszy, barwnie opisując relacje między togą a swastyką.