2022-1 (382) AUSTRIA - PRZEZWYCIĘŻANIE PRZESZŁOŚCI I NOWE WYZWANIA

Austria, wiążąca najprostsze skojarzenia z muzyką Straussów czy ośnieżonymi stokami Tyrolu, mimo centralnego usytuowania geograficznego, zdaje się leżeć nieco na uboczu Europy. Przeczy jednak temu wrażeniu zarówno historia tego kraju - przed stuleciami determinującego losy bez mała całego kontynentu, a w ostatnich dziesięcioleciach istotnego ogniwa konfrontacji Wschód-Zachód oraz mozolnego budowania europejskiej jedności - jak i współczesna pozycja państwa umiejętnie wykorzystującego swoje atuty. Potwierdza to także zainteresowanie autorów, z jakim spotkało się przygotowanie niniejszego wydania „Przeglądu Zachodniego“, podejmującego tematykę austriackich rozliczeń z przeszłością, jak i nowych wyzwań, przybierających na intensywności w aktualnych realiach.

Fiasko powojennej denazyfikacji i dyskusyjny charakter politycznych kompromisów sprzed dziesięcioleci ulegają rewizji w ocenach kolejnych pokoleń, a zmieniający się kontekst spojrzenia na przeszłość wpływa także na teraźniejsze postawy i polityczne programy. Współczesna austriacka tożsamość w ramach Unii Europejskiej nie jest tylko kwestią niuansów używanej nad Dunajem niemczyzny, a relacje bilateralne z nierzadko odległymi państwami dowodzą, że innowacyjność i konsekwentna realizacja podjętych zobowiązań przesądzają o skuteczności dyplomacji, sukcesach gospodarczych i promocji kultury - także kultury politycznej. Austria z powodzeniem urzeczywistnia status państwa wieczyście neutralnego, łącząc go z walorami członkostwa w Unii Europejskiej. Zwracają uwagę programy oraz praktyka polityczna opierające się na budowaniu zaufania obywateli, dbałości o demokratyczny charakter procesów decyzyjnych i sprawność administracji - wartości obecne w porządku wewnętrznym Republiki Austrii oraz równie silnie akcentowane w jej polityce unijnej, nacechowanej poparciem, ale i realizmem wobec wspólnotowych struktur i programów.