Apel o zaprzestanie rozbudowy arsenałów nuklearnych i ich redukcję

#UNGA80 #ZgromadzenieOgólneONZ #brońjądrowa #eliminacjabroni #NPT

Głośne apele przedstawicieli państw o zaprzestanie rozbudowy arsenałów nuklearnych oraz powrót do rozmów o ograniczeniu zbrojeń atomowych i redukcji arsenałów jądrowych zdominowały posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie eliminacji broni nuklearnej, 26 września 2025 r. Podczas obrad przedstawiano również długotrwałe konsekwencje użycia i testów broni jądrowej. Reżim nieproliferacji broni nuklearnej stanowi jeden z fundamentalnych czynników bezpieczeństwa globalnego, a jej eliminacja jest celem deklarowanym m.in. przez Niemcy.

„Świat lunatykuje w nowym wyścigu zbrojeń nuklearnych – bardziej złożonym, bardziej nieprzewidywalnym i jeszcze bardziej niebezpiecznym. (…) Dziś – 80 lat po Hiroszimie i Nagasaki – nuklearne potrząsanie szabelką jest najgłośniejsze od dziesięcioleci” - stwierdził Courtenay Rattray, szef gabinetu sekretarza generalnego ONZ António Guterresa, przemawiając w jego imieniu.

Taki sam wniosek przedstawiła Annalena Baerbock, przewodnicząca Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Była szefowa niemieckiej dyplomacji podkreśliła, że obecnie „ryzyko błędnej oceny sytuacji może być większe niż w jakimkolwiek innym momencie od 1945 r.”. Jej zdaniem rozwijana technologia sztucznej inteligencji i terroryzm mogą przyspieszać podejmowanie decyzji o ewentualnym użyciu broni „bez miejsca na ludzką powściągliwość”. W podobnym tonie utrzymane były wystąpienia przedstawicieli innych państw, którzy apelowali do USA i Rosji o powrót do negocjacji w sprawie redukcji ich arsenałów jądrowych.

Wyrażano głębokie zaniepokojenie konsekwencjami ataków na cele nuklearne, podając jako przykład m.in. ataki amerykańskie i izraelskie na cele w Iranie. Podkreślano znaczenie tworzenia stref bezatomowych oraz potrzebę pociągnięcia do odpowiedzialności państw naruszających Układ o nieproliferacji broni atomowej. Przedstawiciele państw nuklearnych, dowodząc odstraszającej funkcji posiadanych arsenałów, jedynie zadeklarowali powściągliwość i powstrzymanie się od użycia broni jądrowej jako pierwsi.

Podczas obrad Zgromadzenia Ogólnego ONZ wybrzmiały też wypowiedzi przedstawicieli państw wyspiarskich dotkniętych zdrowotnymi i ekologicznymi konsekwencjami prób nuklearnych. Hilda Heine, prezydent Wysp Marshalla, wypomniała Stanom Zjednoczonym aż 67 znanych prób jądrowych, przeprowadzonych w latach 1946-1958 na Wyspach Marshalla i sąsiednich atolach. Mówiła o „eksperymencie” badania konsekwencji pokoleniowych użycia broni atomowej. O skutkach prób z bronią nuklearną opowiadali też przedstawiciele Fidżi, Kiribati i Japonii. (J. Dobosz-Dobrowolska)

 https://webtv.un.org/en/asset/k1m/k1mphpwb7t

https://www.un.org/en/observances/nuclear-weapons-elimination-day