Browsing Tag

Kraj Warty

Wartheland
Historia Niemiec, Historia Polski,

Wartheland. Dzieje zbrodni / Adam Pleskaczyński

  • Autor:  Adam  Pleskaczyński
  • Wydawca:  Instytut  Pamięci  Narodowej,  Poznań – Warszawa  2021
  • ISBN:  978-83-8229-225-1
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  383

Reichsgau Wartheland, okręg administracyjny utworzony przez Niemców z ziem polskich włączonych bezpośrednio do III Rzeszy, był dla okupanta poligonem doświadczalnym narodowego socjalizmu. W tym „wzorcowym okręgu Rzeszy” prowadzona była najbardziej rasistowska i bezwzględna polityka narodowościowa spośród wszystkich obszarów bezpośrednio wcielonych do Niemiec.

Album Wartheland. Dzieje zbrodni  ukazuje przebieg niemieckiej okupacji Kraju Warty z perspektywy trzech grup narodowościowych: Niemców, Polaków i Żydów. Około 1000 opublikowanych fotografii pochodzi ze zbiorów ponad 30 instytucji oraz prywatnych kolekcji, m. in. ze zbiorów Instytutu Zachodniego. Opatrzone komentarzami zdjęcia przybliżają wydarzenia nie tylko w Poznaniu i Łodzi, ale także w wielu mniejszych miejscowościach Wielkopolski i ziemi łódzkiej, przedstawiając życie codzienne przedstawicieli trzech narodów w okupacyjnej rzeczywistości.

Polish Church
Historia Polski, Książki,

The Polish Catholic Church under German occupation(...)

  • Autor:  Jonathan  Huener
  • Wydawca:  Indiana  University  Press,  Bloomington  2021
  • ISBN:  978-0-253-05404-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  XVII, [3], 352, [1]

Jonathan Huener przybliża anglojęzycznemu czytelnikowi losy Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce pod okupacją niemiecką. Amerykański historyk skupia się na prześladowaniach Kościoła w latach 1939-1945 w Kraju Warty, regionie włączonym przez okupanta do Rzeszy.

Na podstawie źródeł zebranych w polskich archiwach państwowych i kościelnych autor ukazuje szeroką gamę prześladowań, które spotykały duchowieństwo i wiernych w Kraju Warty: aresztowania, przetrzymywanie w obozach koncentracyjnych i w więzieniach, egzekucje, zamykanie kościołów, niszczenie i konfiskatę mienia kościelnego oraz ograniczenie publicznego wyrażania wiary. Huener bada też sposoby reakcji polskich katolików na represyjne środki reżimu nazistowskiego.

W publikacji wykorzystano m. in. dokumenty oraz fotografie ze zbiorów archiwalnych Instytutu Zachodniego.

Szreniawa
Historia Polski, Książki,

Streng verboten. Wielkopolska wieś w latach 1939-(...)

  • Autorzy:  Małgorzata  Pietrzak,  Mariusz  Niestrawski
  • Wydawca:  Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego,  Szreniawa  2020
  • ISBN:  978-83-64119-67-5
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  193, [1]

Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie w 2020 roku przygotowało wystawę czasową poświęconą dziejom wsi i rolnictwa wielkopolskiego w latach okupacji niemieckiej 1939–1945. Ekspozycja – dostępna obecnie w wersji cyfrowej na stronie Muzeum – ukazuje zmiany zachodzące na całym obszarze Kraju Warty (Reichsgau Wartheland). Dla nazistów Kraj Warty miał być spichlerzem Rzeszy, krainą niemieckich chłopów, społeczności jednolitej rasowo, duchowo i politycznie. Na polskich mieszkańców wsi spadły: terror, represyjne prawo, egzekucje, zsyłki do obozów koncentracyjnych, praca przymusowa, trudne warunki egzystencji i związane z tym choroby, wysiedlenia i przesiedlenia, a przede wszystkim pozbawienie wszelkiej własności nieruchomej i ruchomej.

Liczne fotografie z ekspozycji, w tym również pochodzące ze zbiorów Instytutu Zachodniego, zamieszczono na 140 stronach katalogu wystawy Streng verboten. Wielkopolska wieś w latach 1939-1945. Udostępniony w książce spis eksponatów zebranych na wystawie zawiera wiele nieznanych obiektów ze zbiorów muzealnych, archiwalnych oraz prywatnych. Część tekstowa  autorstwa Małgorzaty Pietrzak i Mariusza Niestrawskiego podsumowuje losy ludności wiejskiej pod rządami nazistów. Publikacja, w zamierzeniu katalog wystawy czasowej, dzięki bogactwu zamieszczonych materiałów stała się obszernym albumem ukazującym dzieje wsi w Kraju Warty podczas II wojny światowej.