Browsing Category

Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego

Moskiewski łącznik
Aktualności, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo, Stosunki międzynarodowe,

Moskiewski łącznik. Sieć Schrödera i droga Nie(...)

  • Autorzy:  Reinhard  Bingener,  Markus  Wehner
  • Przekład:  Joanna  Czudec
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2023
  • Seria:  „Speculum”
  • ISBN:  978-83-66412-56-9
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  237,  [1]

Niemcy przez wiele lat lekceważyły zagrożenie, jakie dla bezpieczeństwa Europy stwarza Rosja rządzona przez Putina. Mimo ostrzeżeń ze strony sąsiadów, wciąż zwiększały swoje uzależnienie od rosyjskich surowców energetycznych. Dziennikarze „Frankfurter Allgemeine Zeitung” w reportażu politycznym udowadniają, że w znacznej mierze odpowiedzialność za ten największy błąd w niemieckiej polityce zagranicznej ponoszą Gerhard Schröder i jego otoczenie.

Reinhard Bingener i Markus Wehner ukazują, jakie powiązania biznesowe i polityczne, a także interesy gospodarcze i strategiczne sprawiły, że Niemcy traktowały Władimira Putina jak partnera. Autorzy pytają, jaką rolę odegrał Gerhard Schröder, kanclerz, a potem lobbysta gazowy wraz ze swoim otoczeniem politycznym i biznesowym. Dziennikarze zastanawiają się także, który z polityków rozpoznał niebezpieczeństwo, a kto był na nie ślepy i dlaczego.

Morozowski
Aktualności, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo, Stosunki międzynarodowe,

Współkształtowanie globalizacji. Polityka Repub(...)

  • Autor:  Tomasz  Morozowski
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2022
  • Seria:  „Studium  Niemcoznawcze  Instytutu  Zachodniego”,  nr 101
  • ISBN:  978-83-66412-50-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  462

Postępująca od początku XXI wieku dynamiczna transformacja globalnego porządku przejawiała się w spadku znaczenia dotychczasowych ośrodków siły, przede wszystkim USA i Europy, przy jednoczesnym wzroście znaczenia nowych aktorów – szerokiej grupy państw określanych jako mocarstwa wschodzące. Niemcy odpowiedziały na globalne przemiany, angażując się na rzecz intensyfikacji stosunków z nowymi partnerami, określanymi w terminologii niemieckiej jako mocarstwa modelujące.

Tomasz Morozowski podjął rozważania na temat współczesnej polityki RFN w wymiarze globalnym: powstawania jej fundamentów koncepcyjnych od lat 90. XX wieku, wewnętrznego procesu wypracowywania interesów, uwarunkowań polityczno-gospodarczych oraz sposobów realizacji założeń koncepcyjnych w praktyce. Autor dokonał także analizy porównawczej przykładów współpracy Niemiec z wybranymi mocarstwami wschodzącymi: Arabią Saudyjską, Brazylią, Chinami, Indiami, Indonezją, Meksykiem, Nigerią, Republiką Południowej Afryki, Wietnamem i Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi.

Książka powstała na podstawie pracy doktorskiej, nagrodzonej w konkursie Polskiego Towarzystwa Studiów Międzynarodowych jako najlepsza praca doktorska z zakresu nauki o stosunkach międzynarodowych obroniona w 2021 r.

Żerko Polityka
Historia Niemiec, Historia powszechna, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Niemiecka polityka zagraniczna 1933-1939

  • Autor:  Stanisław  Żerko
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2022  (wyd. 2 uzupełnione)
  • Seria:  „Studium  Niemcoznawcze  Instytutu  Zachodniego”  nr  100
  • ISBN:  978-83-66412-42-2
  • Oprawa:  twarda
  • Liczba stron:  463, [1]

Oparta na wnikliwej kwerendzie źródłowej publikacja ukazuje nazistowskie koncepcje polityki zagranicznej przed dojściem Hitlera do władzy oraz kolejne etapy polityki zagranicznej Trzeciej Rzeszy w latach 1933-1939.

Autor przedstawia główne kierunki aktywności niemieckiej dyplomacji w okresie konsolidacji reżimu hitlerowskiego, a także późniejsze wysiłki budowania mocarstwowej pozycji Rzeszy. Ważne miejsce zajmują relacje z Polską, w tym zabiegi o włączenie naszego kraju do grupy państw-sprzymierzeńców Rzeszy. Szczegółowo zostały też ukazane stosunki Niemiec z mocarstwami, zwłaszcza próby pozyskania Wielkiej Brytanii jako sojusznika, a także polityka Trzeciej Rzeszy wobec mniejszych państw.

Wyższy Sąd Krajowy
Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Wyższy Sąd Krajowy w Poznaniu 1939-1945. Zarys d(...)

  • Autor:  Bogumił  Rudawski
  • Tłumaczenie dokumentów:  Elżbieta Marszałek
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2022
  • Seria:  „Documenta Occupationis”,  t. XVIII
  • ISBN:  978-83-66412-37-8
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  514

Wyższy Sąd Krajowy w Poznaniu był najważniejszym sądem powszechnym w Kraju Warty i jedną z głównych instytucji niemieckiego terroru. Pod pozorem czynności prawnych zwalczał on bezwzględnie wrogów III Rzeszy.

Przed sądem odbywały się przede wszystkim rozprawy dotyczące przygotowywania zdrady stanu. Były to sprawy polityczne wymierzone w Polaków, którzy przynależeli do organizacji konspiracyjnych. Drugim ważnym polem orzeczniczej działalności sądu były sprawy o defetyzm, którego dopuszczali się Niemcy. Przed Wyższym Sądem Krajowym stanęło ogółem blisko 1700 osób. 472 oskarżonych skazano na karę śmierci.

Publikacja Wyższy Sąd Krajowy w Poznaniu 1939-1945  wydana przez Instytut Zachodni zawiera m. in. wybór wyroków wydanych przez sąd, a także obszerny aneks z wykazem przeprowadzonych rozpraw oraz alfabetycznym spisem osądzonych osób.

Merkel_Kiwerska
Aktualności, Historia Niemiec, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo,

Interesy – wartości – kompromisy. Pol(...)

  • Redakcja:  Karol  Janoś,  Agata  Kałabunowska,  Jadwiga  Kiwerska,  Tomasz  Morozowski
  • Wydawca:  Instytut Zachodni,  Poznań  2022
  • Seria:  „Studium  Niemcoznawcze”,  nr  99
  • ISBN:  978-83-66412-39-2
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  445

W publikacji podjęto próbę oceny działań kanclerz Angeli Merkel w zakresie niemieckiej polityki zagranicznej. Autorzy zastanawiają się, czy skala i charakter zaangażowania Niemiec na arenie międzynarodowej w latach 2005-2021 odpowiadały potencjałowi państwa niemieckiego oraz czy były one adekwatne do oczekiwań i potrzeb społeczności międzynarodowej.

Analizując różne aktywności RFN w latach 2005-2021, badacze ukazują, jak zmieniała się w tym czasie rola Niemiec w Europie i świecie oraz jaki był w tym udział kanclerz Angeli Merkel.

Gauleiter
Historia Niemiec, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Gauleiter Prus Wschodnich. Erich Koch – biog(...)

  • Autor:  Ralf  Meindl
  • Tłumaczenie:  Joanna  Black-Meindl
  • Wydawcy:  Instytut Zachodni,  Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego,  Poznań, Olsztyn  2022
  • Seria:  „Przekłady Instytutu Zachodniego”,  nr 4
  • ISBN:  978-83-66412-30-9 ; 978-83-960760-9-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  419

Postać osławionego gauleitera Prus Wschodnich Ericha Kocha (1896-1986), zbrodniarza wojennego skazanego w Polsce na karę śmierci (wyrok nie został wykonany), jednego z najważniejszych nazistowskich przywódców, do dziś wzbudza duże zainteresowanie. W czasie II wojny światowej podległe mu terytoria rozciągały się od Morza Bałtyckiego do Morza Czarnego. Zarządzał nimi stosując politykę eksterminacji i masowego terroru, która pochłonęła miliony ofiar.

Naukowa biografia tego nazistowskiego prominenta przybliża osobę i przede wszystkim karierę Kocha w strukturach nazistowskiej Rzeszy. Na podstawie gruntownych badań archiwalnych autor w swej rozprawie doktorskiej, będącej podstawą tej książki, po raz pierwszy w historiografii ukazał w tak pełny sposób rolę Ericha Kocha, jego działalność, a także zaangażowanie w zbrodnie wojenne. Biografia Kocha jest jednocześnie historią NSDAP, rządów Hitlera, ważnym fragmentem historii Prus Wschodnich oraz polityki okupacyjnej w Polsce i Ukrainie.

Między przyjaźnią
Aktualności, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Stosunki międzynarodowe,

Między przyjaźnią a frustracją. Polska i Niemc(...)

  • Redakcja:  Justyna  Schulz,  Ernst  Hillebrand
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań;  Fundacja  im.  Friedricha  Eberta.  Przedstawicielstwo  w  Polsce,  Warszawa  2021
  • Seria:  „Studium  Niemcoznawcze  Instytutu  Zachodniego”,  nr  98
  • ISBN:  978-83-66412-29-3
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  210

Zespół ekspertów z Polski i Niemiec, reprezentujących różne dyscypliny badawcze oraz organizacje społeczne,  dokonuje próby oceny stosunków polsko-niemieckich w ostatnich latach. Publikacja wydana przez Instytut Zachodni oraz Fundację im. Friedricha Eberta ukazuje międzynarodowy kontekst wzajemnych relacji, a także towarzyszących im wyzwań. Okazją do podjęcia dyskusji była przypadająca w 2021 roku 30. rocznica polsko-niemieckiego traktatu o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy.

Książkę wydano również w wersji niemieckojęzycznej: Zwischen Freundschaft und Frust. Deutschland und Polen 30 Jahre nach dem Nachbarschaftsvertrag (2021).

Odpowiedzialność_Rosenburg
Historia Niemiec, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Niemcoznawstwo,

Odpowiedzialność państwa za zbrodnie międzynar(...)

  • Redakcja:  Magdalena  Bainczyk,  Agnieszka  Kubiak-Cyrul
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Prace Instytutu Zachodniego”,  nr 98
  • ISBN:  978-83-66412-20-0
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron: 315, [1] s., [12] s. tablic

Publikacja powstała w związku z pokazywaną w Polsce wystawą Rosenburg – Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości RFN w cieniu narodowosocjalistycznej przeszłości. Autorzy poszczególnych rozdziałów piszą o zbrodniach popełnionych przez III Rzeszę oraz o przyczynach i tragicznych skutkach braku ich rozliczenia. Badacze przedstawiają analizy z zakresu historii, historii prawa, ale także prawa międzynarodowego publicznego, prawa cywilnego, karnego i filmoznawstwa, ukazując mało znaną w Polsce historię uwikłania elit Niemiec Zachodnich w brunatną przeszłość, co miało znaczący wpływ na brak rozliczenia zbrodni III Rzeszy.

Książka ukazała się również w wersji angielskiej: State’s responsibility for international crimes. Reflections upon the Rosenburg Exhibition, Stuttgart, Franz Steiner Verlag, 2021.

Kiwerska_Sojusz
Aktualności, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego, Stosunki międzynarodowe,

Sojusz w kryzysie. Prezydentura Donalda Trumpa i r(...)

  • Autor:  Jadwiga  Kiwerska
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Prace Instytutu Zachodniego”,  nr 99
  • ISBN:  978-83-66412-22-4
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  259

Publikacja podsumowuje prezydenturę Donalda Trumpa i jego politykę wobec Europy.  J. Kiwerska analizuje przyczyny kryzysu, w jakim znalazł się istniejący od ponad 70 lat alians transatlantycki, tak ze strony prezydenta Stanów Zjednoczonych, jak i krajów europejskich.

Następca Trumpa zastał wiele problemów wynikających z działań poprzedniej ekipy rządzącej w USA. Autorka książki Sojusz w kryzysie  zastanawia się, jak Joe Biden i jego administracja podejmą dalszą współpracę we wspólnocie transatlantyckiej.

Mazur_Z badań
Aktualności, Historia Polski, Najnowsze publikacje Instytutu Zachodniego,

Z badań nad stosunkiem mieszkańców Ziem Zachodn(...)

  • Opracowanie:  Zbigniew  Mazur
  • Przygotowanie do druku:  Maria  Wagińska-Marzec
  • Wydawca:  Instytut  Zachodni,  Poznań  2021
  • Seria:  „Ziemie Zachodnie – Studia i Materiały”,  nr 30
  • ISBN:  978-83-66412-21-7
  • Oprawa:  miękka
  • Liczba stron:  168 s., [40] s. tablic

Przeprowadzone w latach 1995-1996 rozmowy z przedstawicielami lokalnych elit intelektualnych Ziem Zachodnich i Północnych zaangażowanymi w budowanie powojennej rzeczywistości przyniosły wiele interesujących spostrzeżeń dotyczących zagadnień związanych z wielowarstwową spuścizną historyczną tych regionów. Spotkania te ukazały, jak odmienne było podejście różnych grup społecznych wobec zastanego krajobrazu kulturowego, na co składało się wiele czynników.

Opublikowany obecnie raport, będący efektem prac podjętych w ramach zainicjowanego przez Zbigniewa Mazura interdyscyplinarnego projektu badawczego realizowanego w latach 90. w Instytucie Zachodnim w Poznaniu, pozwala lepiej zrozumieć dylematy, przed jakimi stawała wówczas ludność napływowa, a także lokalne władze oraz osoby, które z racji pełnionych funkcji sprawowały pieczę nad przejętą spuścizną.

Starsze